Νέα φάρμακα για την άνοια

Νέα φάρμακα για την άνοια

Την τελευταία πενταετία, το τοπίο της θεραπείας της άνοιας Αλτσχάιμερ έχει αλλάξει, με πολλά νέα φάρμακα να λαμβάνουν έγκριση κυκλοφορίας ή να βρίσκονται στο τελευταίο στάδιο κλινικών δοκιμών. Αυτά τα νέα φάρμακα στοχεύουν στην καθυστέρηση της εξέλιξης της άνοιας και τη βελτίωση της πρόγνωσης, και όχι απλώς στη διαχείριση των συμπτωμάτων.

Αυτά τα νέα φάρμακα θεραπεύουν την άνοια; 

Όχι. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα φάρμακα που ήδη κυκλοφορούν μπορούν να αποκαταστήσουν ή να αναστρέψουν την εγκατεστημένη απώλεια μνήμης ή τη γνωσιακή λειτουργία λόγω της άνοιας Αλτσχάιμερ. Καθυστερούν όμως την εξέλιξη της νόσου.

Leqembi (δραστική ουσία: lecanemab)

Το Leqembi έλαβε στις ΗΠΑ έγκριση κυκλοφορίας το 2023 και στην Ευρωπαϊκή Ένωση τον Απρίλιο του 2025. Ενδείκνυται για ενήλικες με ήπια γνωσιακή έκπτωση ή ήπια άνοια Αλτσχάιμερ. Το Lecanemab δεσμεύεται και καθαρίζει τα τοξικά πρωτοϊνίδια και τις πλάκες β-αμυλοειδούς και είναι η πρώτη θεραπεία που αποδεικνύεται ότι επιβραδύνει τη γνωσιακή έκπτωση μειώνοντας το αμυλοειδές σε πρώιμο στάδιο Αλτσχάιμερ.

Aduhelm (δραστική ουσία: Aducanumab)

Το Aducanumab έλαβε ταχεία έγκριση από τον FDA των ΗΠΑ το 2021, και είναι ένα μονοκλωνικό αντίσωμα που συνδέεται με τις πλάκες β-αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, με στόχο να επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου. Το Aducanumab χορηγείται ενδοφλεβίως μία φορά ανά μήνα. Η έγκρισή του σηματοδότησε το πρώτο νέο φάρμακο άνοιας για σχεδόν δύο δεκαετίες, αν και το κλινικό του όφελος και η χρήση του έχουν αμφισβητηθεί.

Kisunla (δραστική ουσία: Donanemab)

Το Kisunla είναι ένα άλλο μονοκλωνικό αντίσωμα που στοχεύει στις πλάκες β-αμυλοειδούς. Χορηγείται μία φορά το μήνα με έγχυση και έχει δείξει επιβράδυνση της γνωσιακής και λειτουργικής έκπτωσης στις αρχές της άνοιας Αλτσχάιμερ.

Άλλα υποσχόμενα φάρμακα που βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές

Η άνοια Αλτσχάιμερ χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση δύο παθολογικών πρωτεϊνών στον εγκέφαλο: των β-αμυλοειδών πλακών και των νευροϊνιδιακών πλεγμάτων της πρωτεΐνης Tau. Τα νέα φάρμακα σε κλινικές δοκιμές για την άνοια στοχεύουν σε αυτές τις δύο πρωτεϊνες, και αποτελούν θεραπείες τροποποίησης της νόσου με εστιασμό στην έγκαιρη παρέμβαση πριν συμβεί κάποια σημαντική εγκεφαλική βλάβη.

Remternetug: είναι μια ανοσοθεραπεία δεύτερης γενιάς κατά των πλακών β-αμυλοειδούς. Τα πρώιμα δεδομένα υποδηλώνουν ότι μπορεί να απομακρύνει τις πλάκες β-αμυλοειδούς πιο γρήγορα από το Kisunla, με το 75% των ασθενών που έλαβαν θεραπεία να εμφανίζουν μείωση του β-αμυλοειδούς μετά θεραπεία έξι μηνών. Οι κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη, με τα αποτελέσματα αναμένονται μέσα στο 2025. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες μπορεί να περιλαμβάνουν εγκεφαλικό οίδημα ή αιμορραγία.

Ozempic: το γνωστό φάρμακο (σεμαγλουτίδη) αναπτύχθηκε για την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη και έγινε γνωστό για τα αποτελέσματά του στην απώλεια βάρους. Το Ozempic διερευνάται και για τις νευροπροστατευτικές του δράσεις στην άνοια. Οι κλινικές δοκιμές βρίσκονται σε εξέλιξη.

HMTM: Αυτό το φάρμακο (hydromethylthionine mesylate) στοχεύει τη συσσώρευση πρωτεΐνης tau, ένα άλλο χαρακτηριστικό της άνοιας Αλτσχάιμερ, και βρίσκεται στο τελευταίο στάδιο των κλινικών δοκιμών.

Blarcamesine: Η μπλακαμεσίνη βρίσκεται επίσης σε προχωρημένες κλινικές δοκιμές, μελετάται για τις πιθανές νευροπροστατευτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις της στην άνοια. Ενεργοποιεί μια πρωτεΐνη που βελτιώνει τη σταθερότητα των νευρώνων και την ικανότητά τους να συνδέονται μεταξύ τους.