Αυχενικό σύνδρομο

Αυχενικό σύνδρομο

Οι κινήσεις που κάνουμε στην καθημερινότητα μπορούν να επιβαρύνουν τον αυχένα μας, με αποτέλεσμα όλη η πίεση που συσσωρεύεται μέρα με την μέρα να προκαλεί πόνο στον αυχένα.  Το αυχενικό σύνδρομο όμως, είναι κάτι πολύ περισσότερο από τον απλό πόνο στον αυχένα. Οι εκφυλιστικές παθήσεις μπορεί να προκαλούν πόνο, μούδιασμα και αδυναμία στους ώμους, στα μπράτσα και στα χέρια. Το αυχενικό σύνδρομο περιλαμβάνει μια ομάδα συμπτωμάτων που συμβαίνουν εξαιτίας της συμπίεσης και του ερεθισμού των ριζών της σπονδυλικής στήλης και των αιμοφόρων αγγείων στον αυχένα και οδηγούν σε ευαίσθητες, κινητικές αγγειακές διαταραχές.

Ποια είναι τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου;

Κάποια συμπτώματα μπορεί να οφείλονται σε οστικές αλλειώσεις και στην κακή στάση του σώματος. Οι μελέτες δείχνουν ότι συχνά υπάρχει εμφανής μηχανική βλάβη στην νεύρωση και αυτό είναι ίσως η εξήγηση για συμπτώματα όπως η ναυτία, οι ασαφείς θωρακικοί πόνοι και ο πονοκέφαλος. Κάποια λιγότερο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν τον πόνο στην κοιλιά, τις εξάψεις και την εφίδρωση.

Μια κοινή λανθασμένη αντίληψη είναι ότι ο ερεθισμός των ριζών των νεύρων από την πρόπτωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου προκύπτει από την συμπίεση. Ωστόσο, η νευρολογική συμπίεση προκαλεί παραισθησία ή αναισθησία. Ο πόνος από την πρόπτωση του δίσκου οφείλεται στο τέντωμα του νεύρου και στη φλεγμονή. Ομοίως, η αυξημένη μηχανική ένταση στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα προκαλεί αυξημένη πυροδότηση αυτών των νεύρων. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι το πιο εκτεθειμένο και το λιγότερο προστατευμένο από οποιοδήποτε άλλο κομμάτι του νευρικού συστήματος.

Η πιο απλή εξήγηση για το αυχενικό σύνδρομο είναι ότι υπάρχει μια διέγερση του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. Το συμπαθητικό νευρικό σύστημα πρέπει να είναι σε αναμονή για την ενεργοποίηση του μηχανισμού “πάλης ή φυγής”. Το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα  πρέπει να κυριαρχεί ώστε να προάγει την ηρεμία. Αυτό είναι το περιβάλλουν που χρειάζεται το ανθρώπινο σώμα για την επούλωση.

Ποια είναι τα πιο συχνά συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου;

Τα συμπτώματα του αυχενικού συνδρόμου περιλαμβάνουν:

• Πονοκέφαλο που συνήθως ξεκινά από τον αυχένα ή την βάση του κρανίου και αντανακλά στο κεφάλι ή γύρω από τα αυτιά
• Θολή όραση με ελαφριά διαστολή της κόρης
• Ζαλάδα ή έλλειψη ισορροπίας
• Ναυτία ή δυσπεψία
• Πίεση πίσω από τα μάτια
• Ανεξήγητες λιποθυμικές κρίσεις
• Βουητό στα αυτιά
• Μούδιασμα στο πλάι του προσώπου, του αυχένα, του κεφαλιού ή της γλώσσας
• Πίεση στους μύες του αυχένα
• Δυσκολία στην κατάποση
• Πόνο πίσω από την ωμοπλάτη
• Πόνο στον ώμο, στο βραχίονα, σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
• Αδυναμία, πόνο ή μυρμήγκιασμα στο χέρι, στο αντιβράχιο
• Αυξημένη εφίδρωση
• Δυσκολία στην αναπνοή
• Ταχυπαλμία, αυξημένη αρτηριακή πίεση ή ρυθμό της καρδιάς
• Πόνο στο στήθος
• Μούδιασμα και μυρμήγκιασμα στα δάχτυλα κατά την αφύπνιση
• Άγχος, κρίσεις πανικού ή αϋπνία

Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα είναι νευρολογικής φύσης, αλλά κάποια έχουν να κάνουν καθαρά με τη στάση του σώματος, όπως η δυσκολία στην κατάποση.

Οι ορθοσταστικές αλλαγές μπορεί να διεγείρουν το συμπαθητικό νευρικό σύστημα. Η πρώτη και πιο εμφανής είναι ο παρατεταμένος ώμος και η στάση του κεφαλιού προς τα εμπρός. Αυτή μπορεί να προκαλεί μια άνω θωρακική κάμψη με αποτέλεσμα την αδυναμία επέκτασης της άνω θωρακικής σπονδυλικής στήλης.

Το δεύτερο κομμάτι της ορθοστατικής δυσλειτουργίας είναι στην κατώτερη αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Η αυχενική υπολόρδωση όπως δείχνουν πολλές ακτινογραφίες είναι προφανώς ένας μύθος, καθώς μόνο το 5% του πληθυσμού αποτελεί εξαίρεση. Οι ορθοστατικές αλλαγές στην κατώτερη αυχενική μοίρα είναι προφανώς αποτέλεσμα υπερλόρδωσης.

Ποιες είναι οι αιτίες του αυχενικού συνδρόμου;

Ο κύριος λόγος της ανάπτυξης του αυχενικού συνδρόμου είναι οι εκφυλιστικές αλλαγές, οι οποίες εμφανίζονται πρώτα στους μεσοσπονδύλιους δίσκους, και οδηγούν σε σταδιακή στένωση του μεσοσπονδύλιου χώρου και το σχηματισμό οστεοφύτων στα άκρα των σπονδύλων. Στους ανθρώπους με εκφυλίσεις στα οστά και στις αρθρώσεις της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης, ακόμη και ένας μικρός τραυματισμός, μια απότομη κίνηση του κεφαλιού, η κακή θέση του κεφαλιού κατά τη διάρκεια του ύπνου ή κάποιες επαγγελματικές δραστηριότητες, μπορεί να οδηγούν σε μετατόπιση των αυχενικών σπονδύλων από τη φυσιολογική τους θέση, με αποτέλεσμα τον ερεθισμό και την πίεση στις ρίζες των νεύρων.

Επίσης το αυχενικό σύνδρομο μπορεί να είναι αποτέλεσμα οστεοπόρωσης, αγκυλοποιητικής σπονδυλοαρθρίτιδας, ρευματοειδούς αρθρίτιδας, δισκοκήλης, εκφυλισμού του δίσκου, αφυδατωμένων δίσκων (οι δίσκοι είναι σαν μαξιλαράκια ανάμεσα στους σπονδύλους της σπονδυλικής στήλης). Στην ηλικία των 40 ετών, στους περισσότερους ανθρώπους οι δίσκοι ξεκινούν να συρρικνώνονται, και έτσι επιτρέπουν την μεγαλύτερη επαφή των οστών ανάμεσα στους σπονδύλους.

Στις μέρες μας, ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένας σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας για το αυχενικό σύνδρομο. Ειδικά, όσοι άνθρωποι κάθονται και δουλεύουν μπροστά σε έναν υπολογιστή και έχουν κακή στάση σώματος έχουν περισσότερη πίεση στον αυχένα με αποτέλεσμα να υπάρχει πίεση στους μύες της περιοχής και μειωμένη ροή αίματος. Όλα αυτά ασκούν πίεση τους δίσκους με αποτέλεσμα τις αλλαγές στη δομή των δίσκων και των οστών.

Κλινική εικόνα αυχενικού συνδρόμου

Η κλινική εικόνα του αυχενικού συνδρόμου μπορεί να διαχωριστεί σε κατηγορίες:

1. Αυχενικό σύνδρομο: οι ασθενείς συνήθως παραπονιούνται για πόνο στον αυχένα και στους ώμους που εμφανίζεται σταδιακά ή απότομα μετά από μια ξαφνική κίνηση του αυχένα.

Τα πιο συχνά σημάδια είναι:

• Πόνος στον αυχένα και ευαισθησία στους ώμους.
• Σπασμούς στους παρασπονδυλικούς μύες.

Περιορισμένη κινητικότητα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης:

1. Αυχενοβραχιόνιος νευραλγία: είναι συνέπεια του ερεθισμού και της συμπίεσης των ριζών των νεύρων C4-C8. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι ασθενείς παραπονιούνται για τον πόνο στον αυχένα και το μούδιασμα στα δάχτυλα. Τα μυϊκά αντανακλαστικά μπορεί να διατηρούνται ή να μειώνονται ανάλογα με το βαθμό πίεσης του κινητικού νευρώνα. Σαν συνέπεια μιας σοβαρής βλάβης, παρατηρείται η ατροφία ή η αδυναμία στη ζώνη ώμου-ωμοπλάτης και βραχίονα.
2. Αυχενοκρανιακό σύνδρομο: χαρακτηρίζεται από τον πονοκέφαλο στο ινιακό τμήμα, πόνο που αντανακλά στο μάτι ή στο αυτί, και ζαλάδα, προβλήματα στην ισορροπία, εμετό και εμβοές.
3. Αυχενομυελικό σύνδρομο: προκαλείται από την συμπίεση στο νωτιαίο μυελό. Η πιο συχνή αιτία είναι οι σοβαρές εκφυλιστικές αλλαγές στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης.

Πώς αντιμετωπίζεται το αυχενικό σύνδρομο;

Η θεραπεία του αυχενικού συνδρόμου εξαρτάται από τα συμπτώματα και τις ανάγκες του κάθε ασθενή. Συνήθως οι γιατροί αξιολογούν την ευελιξία του ασθενή, και αυτό είναι ένας από τους κύριους παράγοντες για το σχεδιασμό της θεραπείας. Κάθε θεραπευτική παρέμβαση βασίζεται στην κινητικότητα, την ηλικία, το φύλο και την ευελιξία του ασθενή. Αν και κάθε περίπτωση είναι διαφορετική τα θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η αδυναμία επέκτασης της άνω θωρακικής μοίρας, η αδυναμία κάμψης της αυχενικής μοίρας, η στροφή εμπρός πίσω.

Στην οξεία φάση, όταν ο πόνος είναι έντονος και η αυχενική μοίρα δύσκαμπτη, ο στόχος της θεραπείας είναι η μείωση του πόνου και η ανακούφιση των μυϊκών σπασμών, ώστε να σπάσει ο φαύλος κύκλος του πόνου. Είναι απαραίτητη η κινητοποίηση και η ανακούφιση της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης με τη χρήση κολάρου για τη μείωση του πόνου και των μυϊκών σπασμών. Η φαρμακευτική αγωγή για το αυχενικό μπορεί να περιλαμβάνει παυσίπονα (όπως Voltaren χαπια, Nurofen, Mesulid, κα), μυοχαλαρωτικά (πχ Norgesic) και αντιρευματικά φάρμακα. Όταν τα συμπτώματα υποχωρήσουν, η νόσος εισέρχεται στην υποξεία φάση.

Στην υποξεία φάση, μπορεί να εφαρμοστεί η φυσικοθεραπεία με τη μορφή της ηλεκτροθεραπείας, των υπερήχων, της κινησιοθεραπείας, με σκοπό την βελτίωση της αιμάτωσης στην περιοχή του αυχένα, την ενδυνάμωση των μυών και την ανακούφιση όλων των δομών του αυχένα. Σε αυτή τη φάση, μπορεί να γίνει η κινητοποίηση του αυχένα, όπου οι αρθρώσεις και η αυχενική μοίρα έχουν τη σωστή θέση και αυτό δημιουργεί άμεση ανακούφιση στις κινήσεις, και στα συμπτώματα του μυρμηγκιάσματος και του πόνου στους ώμους και στο βραχίονα.

Στην χρόνια φάση, το εύρος των ασκήσεων μπορεί να αυξηθεί, με σκοπό της βελτίωση της λειτουργικότητας και της κινητικότητας του αυχένα, την ενδυνάμωση των μυών και την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Με την κινησιοθεραπεία διευκολύνεται η κινητικότητα των αρθρώσεων.