Κάνε το Τεστ
Ύπνωση, Υπνοθεραπεία, Πως γίνεται η ύπνωση, Τι είναι η υπνοθεραπεία, Μύθοι για την υπνοθεραπεία, Παρενέργειες υπνοθεραπείας, Κίνδυνοι υπνοθεραπείας, Αρνητικές επιδράσεις υπνοθεραπείας
Συντάκτης:
Αριστοτέλης Βάθης MD, MSc, ECP | Ψυχίατρος • Ψυχοθεραπευτής
Τελ.ενημέρωση: 2025-10-25

Υπνοθεραπεία – παρενέργειες

Υπνοθεραπεία - παρενέργειες

Η υπνοθεραπεία είναι μια τεχνική η οποία μπορεί να έχει θετικά αποτελέσματα αλλά μπορεί να είναι και επιβλαβής. Η υπνοθεραπεία υπάρχει εδώ και αιώνες και αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας για πάνω από 200 χρόνια, ωστόσο, ακόμη και σήμερα υπάρχουν μύθοι και παρερμηνείες για το τι ακριβώς είναι. Κάποιοι πιστεύουν ότι είναι μια ημισυνείδητη κατάσταση, άλλοι ότι είναι μια κατάσταση μεταξύ ύπνου και αφύπνισης, μια μορφή αποσύνδεσης, μια κατάσταση εστιασμένης προσοχής.

Τι είναι η υπνοθεραπεία;

Η υπνοθεραπεία (ή θεραπευτική ύπνωση) είναι μια μορφή καθοδηγούμενης χαλάρωσης, που μπορεί να βοηθήσει τον θεραπευόμενο να αντιμετωπίσει ορισμένα προβλήματα ζωής, να αλλάξει αρνητικά μοτίβα σκέψης, να απελευθερώσει συναιθήματα, κα.

Η βαθιά χαλάρωση που χρησιμοποιούν οι υπνοθεραπευτές μοιάζει με την φάση στην οποία αρχίζουμε να αποκοιμιόμαστε. Από τη στιγμή που ο θεραπευόμενος είναι χαλαρός, ο θεραπευτής χρησιμοποιεί την καθοδηγούμενη φαντασία για να μπορεί να δει ο θεραπευόμενος τις δυσκολίες με διαφορετική οπτική και να τις ξεπεράσει.

Μύθοι για την υπνοθεραπεία

Δυστυχώς υπάρχουν πολλοί μύθοι για την ύπνωση και περιλαμβάνουν τους εξής:

  • "Η ύπνωση είναι μια κατάσταση απόλυτης απώλειας του ελέγχου και της συνείδησης". Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, όπως περιγράψαμε είναι μια τεχνητή κατάσταση η οποία είναι μια κατάσταση χαλαρότητας.
  • "Η υπνοθεραπεία είναι ασφαλής χωρίς παρενέργειες." Η ύπνωση είναι μια διαδικασία που μπορεί να έχει παρενέργειες. Κάποιοι άνθρωποι νιώθουν ζαλάδα ή δυσφορία, ακόμη και μετά από μια χαλαρωτική συνεδρία. Κάποιοι άνθρωποι μπορεί να νιώθουν υπερβολική κόπωση, άγχος, να έχουν κρίσεις πανικού, να μην μπορούν να μείνουν συγκεντρωμένοι, να νιώθουν σύγχυση, να έχουν πονοκεφάλους, αϋπνία, νευρικότητα, ευερεθιστότητα, κενά μνήμης, ναυτία και εμετό.
  • "Ένας υπνοθεραπευτής δεν μπορεί να επηρεάσει κανέναν να κάνει κάτι χωρίς τη θέλησή του." Υπάρχουν στην ιστορία της ύπνωσης πολλά παραδείγματα ανεπιθύμητης επιρροής.
  • Πολλοί συγχέουν την θεραπευτική ύπνωση με τον Μεσμερισμό και άλλα υπνωτικά φαινόμενα.

Η σκοτεινή πλευρά της υπνοθεραπείας

Είναι ξεκάθαρο, ότι η ύπνωση οδηγεί σε μια υποβολιμότητα, και αυτό μπορεί να γίνει για κακό και για καλό, ηθελημένα και ακούσια. Η υπνοθεραπεία μπορεί να κρύβει πολλούς κινδύνους. Ο στόχος της υπνοθεραπείας είναι να βοηθά τους ανθρώπους να αντιμετωπίζουν μόνοι τους τις δυσκολίες, και όχι να γίνονται πιο εξαρτημένοι.

Αν η ύπνωση θα προκαλεί βλάβη ή όχι εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που περιλαμβάνουν:

  • την ακεραιότητα του ατόμου που κάνει την θεραπεία
  • την ειλικρίνεια και την ευφυΐα του υπνοθεραπευτή
  • τις δεξιότητες του υπνοθεραπευτή
  • τις ψυχολογικές γνώσεις του υπνοθεραπευτή
  • την κατανόηση των συναισθηματικών αναγκών του θεραπευόμενου
  • την ικανότητα του υπνοθεραπευτή να βάζει στην άκρη το Εγώ του

Υποβολιμότητα

Στην ύπνωση ο θεραπευόμενος μπαίνει σε μια κατάσταση χαλάρωσης και υποβολιμότητας, δηλαδή επηρεάζεται εύκολα από τον θεραπευτή και μπορεί να υιοθετήσει διάφορες ιδέες και πεποιθήσεις.

Όσοι πιστεύουν ότι η ύπνωση είναι ακίνδυνη καλό είναι να έχουν στο μυαλό τους το παράδειγμα του Χίτλερ. Ο Χίτλερ λέγεται ότι θεραπεύτηκε από την υστερία και την υστερική τύφλωση (συμπτώματα που εμφανίστηκαν αφού είχε εκτεθεί σε αέρια στον πόλεμο) από έναν υπνωτιστή. Η προσωπικότητα του Χίτλερ άλλαξε σε μεγάλο βαθμό, επειδή πιθανώς σε κατάσταση έκστασης ο υπνωτιστής του είπε ότι είναι ξεχωριστός και ότι έχει πανίσχυρες δυνάμεις, που μπορεί να θεραπεύσει μόνος του τον εαυτό του. Ο Χίτλερ σε μια μετά-υπνωτική κατάσταση αργότερα άρχισε να προκαλεί έκσταση στα πλήθη.

Δυσδιάκριτες προθέσεις

Η πρόθεση του θεραπευτή είναι πολύ σημαντική για τα αποτελέσματα της θεραπείας. Αν υπάρχει ειλικρινής πρόθεση για να βοηθήσει ένα άτομο, τότε τα αποτελέσματα θα είναι καλά. Ωστόσο, σε κάποιες περιπτώσεις υπερισχύει το Εγώ των υπνοθεραπευτών ή οι προκαταλήψεις, και αυτό είναι καταστροφικό για τους ασθενείς.

Για αυτό είναι εξαιρετικής σημασίας ο άνθρωπος στον οποίο θα απευθυνθείτε να είναι ένας επιστήμονας τουλάχιστον, και όχι κάποιος τυχάρπαστος "θεραπευτής" που ασχολείται με "ενεργειακές" θεραπείες ή μεταφυσικές ανοησίες.

Δημιουργία ψευδών/απατηλών αναμνήσεων

Το 1980 και το 1990, ολόκληρες οικογένειες διαλύθηκαν σαν αποτέλεσμα των υποτιθέμενων αναμνήσεων της σεξουαλικής παρενόχλησης από τους γονείς. Η παραμνησία ή η ψευδής μνήμη είναι ένα φαινόμενο στο οποίο κάποιος ανακαλεί στη μνήμη του κάτι που δεν συνέβη ποτέ. Για αυτό οι υπνοθεραπευτές πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί όταν χρησιμοποιούν συναισθηματικά έντονες προτάσεις, ακόμη και με την μορφή των ερωτήσεων (όπως για την πιθανότητα παρενόχλησης, κακοποίησης ή παραμέλησης στην παιδική ηλικία), καθώς ο θεραπευόμενος μπορεί να έχει συνεχώς στο μυαλό του τη σκέψη και να δει κάποιο όνειρο, το οποίο μπορεί να ανακαλεί χωρίς να έχει συμβεί τίποτα στην πραγματικότητα.

Σε αρκετές περιπτώσεις οι υπνοθεραπευτές δεν έχουν τις δεξιότητες να αναγνωρίζουν αυτές τις ψευδείς αναμνήσεις.

Αντιμετώπιση των προβλημάτων ψυχικής υγείας 

Αν και η υπνοθεραπεία μπορεί να έχει οφέλη σε ορισμένες καταστάσεις, μπορεί να κρύβει και αρκετούς κινδύνους.

Yπάρχουν ασφαλείς και αποτελεσματικές θεραπευτικές επιλογές όπως η ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ και το EMDR για την επεξεργασία των επώδυνων συναισθημάτων και εμπειριών.