Κατάθλιψη – συμπτώματα και θεραπεία

Τι είναι η Κατάθλιψη

Η κατάθλιψη είναι μια ψυχική διαταραχή που επηρεάζει πρωταρχικά τη διάθεση και ακολούθως τη σκέψη, τη συμπεριφορά και τη συνολική λειτουργικότητα του ανθρώπου στην καθημερινή ζωή. Η έγκαιρη αναγνώριση και η κατάλληλη θεραπεία βελτιώνουν σημαντικά την πορεία.

Η κατάθλιψη είναι μία από τις κύριες αιτίες αναπηρίας παγκοσμίως σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO). Περίπου το 8% των ενηλίκων πάσχουν από κατάθλιψη (6% στους άνδρες και 10% στις γυναίκες).⁽⁶⁾

Συμπτώματα κατάθλιψης

Η κατάθλιψη αλλάζει τον τρόπο που οι άνθρωποι σκέφτονται, αισθάνονται και συμπεριφέρονται, καθώς και τις σωματικές τους λειτουργίες. Έχει μια ποικιλομορφία συμπτωμάτων, σταδίων και βαρύτητας, από την ελαφριά κατάθλιψη έως τη βαριά μελαγχολία.

Στον παρακάτω πίνακα φαίνονται συνοπτικά τα συμπτώματα της κατάθλιψης:

Για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης, τα καταθλιπτικά συμπτώματα (τουλάχιστον 5 από τα 9) πρέπει να υπάρχουν για 2 εβδομάδες, σύμφωνα με αναγνωρισμένα κριτήρια (πχ DSM-5):

• καταθλιπτικό συναίσθημα: συναισθήματα φορτισμένα με λύπη, θλίψη ή μελαγχολία χωρίς διάθεση για ζωή, "η ζωή δεν έχει νόημα". Ευσυγκινησία, κλάματα συνεχώς ή με το παραμικρό ερέθισμα
• ανηδονία: μειωμένο ενδιαφέρον για δραστηριότητες που στο παρελθόν τον ευχαριστούσαν ή ήταν σημαντικές, δεν χαίρεται με τίποτα. Δεν έχει όρεξη για τίποτα, δεν έχει όρεξη για ζωή.
• αϋπνία ή υπερβολική υπνηλία (υπερυπνία), συχνές αφυπνίσεις, πρώϊμη αφύπνιση, δυσκολία επέλευσης ύπνου
• επαναλαμβανόμενες ευχές θανάτου, σκέψεις θανάτου ή τάσεις αυτοκτονίας (αυτοκτονικός ιδεασμός)
• έλλειψη συγκέντρωσης ή δυσκολίες στη λήψη αποφάσεων (αναποφασιστικότητα), σύγχυση
• Αισθήματα αναξιότητας, έντονες ενοχές και τύψεις, αισθήματα προσωπικής απαξίωσης, αυτομομφές, νιώθει ότι είναι ασήμαντος
• ψυχοκινητική διέγερση ή επιβράδυνση (δηλαδή είτε ανησυχία, είτε η σκέψη, το συναίσθημα, η κινητικότητα γίνονται πιο αργά).

και σωματικά συμπτώματα όπως

• αύξηση (υπερφαγία) ή μείωση της όρεξης (με αποτέλεσμα την σημαντική απώλεια βάρους)
• έλλειψη ενέργειας και αισθήματα κόπωσης (χρειάζεται διαφοροδιάγνωση με υπερκόπωση/σύνδρομο burnout)

Μπορείτε να κάνετε το online ΤΕΣΤ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗΣ, για να έχετε μία πρώτη εκτίμηση αν πάσχετε από κατάθλιψη και τη βαρύτητα αυτής.

Τα αρνητικά συναισθήματα στην κατάθλιψη μπορεί κυμαίνονται μεταξύ της ήπιας θλίψης ή της μελαγχολίας και της βαθιάς απελπισίας. Ένας άνθρωπος που πάσχει από καταθλιψη θεωρεί την κατάστασή του μη αναστρέψιμη, αδιέξοδη, κλαίει συχνά και νιώθει μια ανεξήγητη εσωτερική θλίψη. Υπάρχουν αισθήματα απελπισίας, νιώθει αβοήθητος, σε αδιέξοδο και χωρίς ελπίδα, νιώθει πως δεν αντέχει άλλο. Ή μπορεί να υπάρχει ένα αίσθημα κενού, παγωμένα συναισθήματα, ή και πλήρη απώλεια συναισθημάτων. Ως συνέπεια αυτών κλείνεται στο σπίτι (απόσυρση), παραμένει στο κρεβάτι, στον καναπέ όλη μέρα (κλινοφιλία). Αποφεύγει τους άλλους ανθρώπους, τα τηλέφωνα, όλες οι κοινωνικές συναναστροφές φαίνονται βουνό.

Σε ορισμένους άντρες μπορεί να επικρατούν η ευερεθιστότητα και ο θυμός, παράλληλα με άλλα συμπτώματα κατάθλιψης.

Σωματικά συμπτώματα

Η κατάθλιψη έχει πάντα και μία σωματική συνιστώσα, η οποία μπορεί να εκφράζεται με συμπτώματα όπως:

• πόνο ή βάρος στο στήθος
• γαστρεντερικά προβλήματα
• πονοκεφάλους, ίλιγγο
• οσφυαλγία ή άλλους χρόνιους μυοσκελετικούς πόνους.
• μειωμένη σεξουαλική επιθυμία, μειωμένη ενέργεια libido

Τα σωματικά συμπτώματα συχνά οδηγούν τους ασθενείς αρχικώς σε γιατρούς άλλους ειδικοτήτων (όπως νευρολόγους, γαστρεντερολόγους, καρδιολόγους) οι οποίοι μετά από ένα ενδελεχή οργανικό έλεγχο, παραπέμπουν τελικώς τον ασθενή σε ψυχίατρο.

Διάγνωση κατάθλιψης

Την διάγνωση της κατάθλιψης μπορεί να τη θέσει ένας Ψυχίατρος ή Νευρολόγος (ένας ψυχολόγος δεν μπορεί να εκτιμήσει την παρουσία κατάθλιψης, και συνήθως παραπέμπει στη βοήθεια ψυχιάτρου μόνο αν αναφερθεί αυτοκτονικός ιδεασμός).

Για να τεθεί η διάγνωση μπορεί να χρειαστούν και οργανικός έλεγχος (εξετάσεις αίματος ή/και μαγνητική εγκεφάλου) ώστε να αποκλειστούν ή να εντοπιστούν άλλα οργανικά ή νευρολογικά νοσήματα ως υπεύθυνα για τα συμπτώματα που παρουσιάζονται, όπως για παράδειγμα παθήσεις του θυροειδούς, καρδιολογικές παθήσεις, σακχαρώδης διαβήτης, κα.

Τύποι κατάθλιψης

Η μείζων κατάθλιψη (γνωστή ως μείζων καταθλιπτική διαταραχή, μονοπολική κατάθλιψη) είναι η πιο συχνή και τυπική μορφή.

Ωστόσο υπάρχουν πολλές άλλες μορφές και υποτύποι όπως η αγχώδης κατάθλιψη, η ανθεκτική κατάθλιψη (παρουσιάζεται ανθεκτικότητα στα αντικαταθλιπτικά), η άτυπη, η δυσθυμία (ή χρόνια/επίμονη καταθλιπτική διαταραχή), η εποχική, η ψυχωσική κατάθλιψη, η διπολική διαταραχή (παλιότερα γνωστή ως μανιοκατάθλιψη), η δευτεροπαθής, η αντιδραστική, κα. Η μελαγχολική κατάθλιψη θεωρείται η πιο βαριά μορφή της νόσου. Η υποτροπιάζουσα κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει σε αναπηρική σύνταξη στις πιο βαριές μορφές της.

Κάποιες μορφές αφορούν αποκλειστικά τις γυναίκες, όπως η περιγεννητική και η επιλόχειος κατάθλιψη (μετά τον τοκετό), η προεμμηνορυσιακή δυσφορική διαταραχή (PMS), και η περιεμμηνοπαυσιακή κατάθλιψη (κατά την εμμηνόπαυση).

Αίτια της κατάθλιψης

Η κατάθλιψη είναι μια περίπλοκη και πολυπαραγοντική πάθηση. Οι νευροεπιστήμες έχουν εντοπίσει τα αίτια που κατατάσσονται σε ψυχολογικούς, περιβαλλοντολογικούς, γενετικούς, και βιολογικούς παράγοντες. Ο κίνδυνος δηλαδή για την πυροδότηση ενός καταθλιπτικού επεισοδίου μπορεί να οφείλεται σε ψυχικά τραύματα, απώλεια αγαπημένων προσώπων, δύσκολες διαπροσωπικές σχέσεις ή στρεσογόνα (αρνητικά) γεγονότα τα οποία δρουν με τη συνέργεια γονιδίων, τα οποία αλληλεπιδρούν με περιβαλλοντολογικούς ή άλλους παράγοντες.

Η σύγχρονη προσέγγιση υπερβαίνει την απλοποιημένη ιδέα της "έλλειψης σεροτονίνης". Η κατάθλιψη σήμερα θεωρείται ότι σχετίζεται με τη συνολική δυσλειτουργία του μεταιχμιακού συστήματος, νευροδιαβιβαστών (σεροτονίνη, GABA, νοραδρεναλίνη, ντοπαμίνη, γλουταμικό) και άλλων περιοχών του εγκεφάλου που παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως η αμυγδαλή, ο θάλαμος και ιππόκαμπος.

Οι έρευνες υποδηλώνουν ότι η κατάθλιψη σχετίζεται επίσης και με την νευρογλοία, τον εγκεφαλικό νευροτροφικό παράγοντα (BDNF) και τη μειωμένη νευροπλαστικότητα, δηλαδή την ικανότητα του εγκεφάλου να προσαρμόζεται και να αλλάζει ως απάντηση στις εμπειρίες της ζωής.

Πιθανοί βιολογικοί παράγοντες κινδύνου είναι και οι παρακάτω:

• άλλες χρόνιες σωματικές παθήσεις (συννοσηρότητα, ιδίως καρδιολογικά προβλήματα και καρκίνος) και ο χρόνιος πόνος
• ανεπάρκεια βιταμινών (όπως B12, φυλλικό οξύ, κα)
• διάφορα φάρμακα (όπως αντισυλληπτικά), εξαρτησιογόνες ουσίες (κάνναβη, κοκαΐνη, κα) και αλκοόλ
• ορμονικές αλλαγές (όπως για παράδειγμα στην επιλόχειο κατάθλιψη) ή προβλήματα θυρεοειδούς
• βιοχημική ανισορροπία στον εγκέφαλο, που κυρίως αφορά τους νευροδιαβιβαστές σεροτονίνη και ντοπαμίνη
• γενετικοί παράγοντες (επιβαρυντικά γονίδια, οικογενειακό ιστορικό συναισθηματικών ή άλλων ψυχικών διαταραχών).
• διαταραχές των μιτοχονδρίων
• υπάρχουν μελέτες που δείχνουν μία σχέση του εγκεφάλου και του εντερικού μικροβιώματος

Ψυχολογικά αίτια και γεγονότα ζωής

Οι ψυχολογικοί παράγοντες που ακολουθούν είναι επιβαρυντικοί και κάνουν τους ανθρώπους πιο επιρρεπείς στο να εμφανίσουν κατάθλιψη:

• έντονα θλιβερά ή τραυματικά γεγονότα (πένθος, θάνατος κάποιου αγαπημένου προσώπου, σοβαρές ασθένειες)
• προβλήματα σχέσεων (χωρισμός, διαζύγιο, κα)
• ψυχοπιεστικά γεγονότα (ανεργία, οικονομικές αποτυχίες, έντονες προσβολές, κλπ)
• αρνητικός τρόπος σκέψης, αρνητικές πεποιθήσεις, απαισιοδοξία
• επιβαρυμένη παιδική ηλικία (για παράδειγμα: παραμέληση, βία, κακοποίηση, επικριτικοί γονείς, θάνατος γονέα, προβλήματα υγείας γονιών).

Εκτός από τη βιολογική προσέγγιση λοιπόν υπάρχουν και ψυχολογικές ερμηνείες για τα αίτια της κατάθλιψης:

• Γνωσιακή προσέγγιση: υπάρχουν παθολογικές πεποιθήσεις (γνωσίες), όπως η αναξιότητα του εαυτού, ένα μέλλον χωρίς ελπίδα και το εχθρικό περιβάλλον και αρνητικός τρόπος σκέψης.
• Συμπεριφορική προσέγγιση: πρόκειται για μια αντίδραση του ατόμου σε συνθήκες που θα ήθελε να μεταβάλει, αλλά αδυνατεί (μαθημένη αβοηθητότητα)
• Συστημική προσέγγιση: το άτομο αναλαμβάνει το "ρόλο του ασθενή", θυσιάζεται για να αποτρέψει τις επίφοβες αλλαγές στην οικογένεια.

Στίγμα και κατάθλιψη

Οι καταθλιπτικοί ασθενείς συχνά έρχονται αντιμέτωποι με το στίγμα που συνοδεύει τους «ψυχικά ασθενείς» και τα διάφορα ταμπού και φοβίες, όπως ότι δεν θέλουν να πάρουν "ψυχοφάρμακα", φοβούνται τις παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών ή δεν θέλουν να επισκεφτούν "ψυχίατρο" (για αυτό επισκέπτονται μη ειδικούς, όπως ψυχολόγους, με αποτέλεσμα λάθος διαγνώσεις και ανεπαρκή θεραπεία). Οι συγγενείς και οι φίλοι δεν ξέρουν πως να συμπεριφερθούν, με αποτέλεσμα να ακούνε πολλά λόγια που δεν βοηθάνε, όπως "όλα είναι στο μυαλό σου", "ξεπέρασέ το", "εσύ το προκαλείς", φράσεις που βεβαίως όχι μόνο δεν βοηθάνε, αλλά κάνουν τον ασθενή να αισθάνεται χειρότερα και περισσότερες ενοχές, ως να ευθύνεται ο ίδιος για την νόσο που εμφανίζει.

Οι προκαταλήψεις και οι φοβίες έχουν επίσης ως αποτέλεσμα την άρνησή των ασθενών να αναζητήσουν βοήθεια, είτε στα πρώιμα στάδια της κατάθλιψης (όπου τα θέματα αυτά είναι πιο απλά να αντιμετωπιστούν), είτε όταν επιδεινωθούν και παγιωθούν μέσα τους τα αρνητικά συναισθήματα, οι αρνητικές σκέψεις και οι νευροχημικές αλλαγές (δυσλειτουργία εγκεφάλου, μειωμένα επίπεδα σεροτονίνης, αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης, κα).

Ποια είναι η διαφορά μεταξύ "θλίψης" και "κατάθλιψης";

Η θλίψη θεωρείται ασθένεια (δηλαδή "κατάθλιψη") όταν τα συμπτώματα είναι έντονα, διαρκούν για τουλάχιστον δύο εβδομάδες και αρχίζουν να παρεμβαίνουν στην καθημερινότητα, στην εργασία και στην κοινωνική ζωή.

Τα προβλήματα και οι ατυχίες είναι ένα κομμάτι της ζωής και είναι φυσιολογικό οι άνθρωποι να βιώνουν την θλίψη προσωρινά όταν τα πράγματα δεν εξελίσσονται όπως θα ήθελαν, όταν υπάρχει ματαίωση. Έτσι λοιπόν λύπη και κατάθλιψη μπορούν να εκδηλωθούν μετά από μία απώλεια, στρες ή αποτυχία των προσπαθειών του ατόμου να εκπληρώσει κάποιο σημαντικό προσωπικό στόχο. Όμως ενώ η θλίψη είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα, η κατάθλιψη είναι μια ασθένεια. Αυτό που χαρακτηρίζει την κατάθλιψη δεν είναι απλά η παρουσία των αρνητικών αισθημάτων, αλλά η μεγάλη ένταση και η μακρά τους διάρκεια, και το άτομο βιώνει επί μακρόν έντονα συναισθήματα απελπισίας, αυτολύπησης και απόγνωσης, νιώθοντας ότι βρίσκεται σε αδιέξοδο. Και όλα αυτά έχουν επίπτωση στη λειτουργικότητα του ατόμου.

Όταν η θλίψη αντί να μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου γίνεται πιο έντονη και διαρκεί περισσότερο από ένα μήνα εμποδίζοντας τις δραστηριότητες της «φυσιολογικής» ζωής (όπως είναι η δουλειά, η αυτοφροντίδα, η διατροφή, ο ύπνος και οι στενές μας σχέσεις) τότε είναι πιθανόν να υποφέρουμε από κατάθλιψη και να χρειαζόμαστε τη βοήθεια κάποιου ειδικού ψυχιάτρου-ψυχοθεραπευτή για να την αντιμετωπίσουμε.

Καταθλιπτικό επεισόδιο

Αναλόγως των καταθλιπτικών συμπτωμάτων και της βαρύτητας αυτών, το ψυχιατρικό ταξινομικό σύστημα ICD-10 διακρίνει υποτύπους ενός καταθλιπτικού επεισοδίου, όπως για παράδειγμα:

ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ	ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ
ΗΠΙΟ καταθλιπτικό επεισόδιο (F32.0)	Λίγα συμπτώματα, η ένταση των οποίων καθιστά την κατάσταση δυσφορική μεν, όμως γενικά ακόμα διαχειρίσιμη. Ο ασθενής έχει ήπια έκπτωση στην προσωπική ή την επαγγελματική ζωή του.
ΜΕΤΡΙΑΣ βαρύτητας καταθλιπτικό επεισόδιο (F32.1)	Ο αριθμός των συμπτωμάτων, η ένταση συμπτωμάτων και η δυσλειτουργία είναι μεταξύ αυτών που προσδιορίζονται για το "ήπιο" και "σοβαρό" καταθλιπτικό επεισόδιο.
ΒΑΡΥ καταθλιπτικό επεισόδιο (F32.2)	Πολλαπλά καταθλιπτικά συμπτώματα, η ένταση των οποίων είναι σοβαρή και η συνολική κατάσταση μη διαχειρίσιμη. Τα συμπτώματα προκαλούν σημαντικότατη δυσλειτουργία στην κοινωνική και επαγγελματική ζωή.

 

Τυπικά ένα καταθλιπτικό επεισόδιο συνήθως έχει διάρκεια 4-8 μήνες, χωρίς φάρμακα ή άλλες εναλλακτικές παρεμβάσεις. Ο χρόνος αυτός εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, ιδιαίτερη σημασία έχει η βαρύτητα του καταθλιπτικού επεισοδίου, όπως περιγράφηκε παραπάνω.

Κληρονομικότητα και γονίδια

Υπάρχουν μελέτες και στοιχεία που δείχνουν ότι κληρονομικοί παράγοντες εμπλέκονται στην κατάθλιψη. Ωστόσο εκείνες οι περιπτώσεις που κυρίως οφείλονται σε γονιδιακούς παράγοντες και μόνο, είναι η μειοψηφία. Αφορούν περισσότερο περιπτώσεις με πρώιμη έναρξη και υποτροπιάζουσες μορφές.

Όμως εκτός των γονιδίων/DNA, στις οικογένειες μεταφέρονται διαγενεακά αρνητικές πεποιθήσεις, συμπεριφορές, ψυχικά τραύματα και συναισθηματικές συγκρούσεις οι οποίες αποτελούν το υπόστρωμα για την εμφάνιση κατάθλιψης. Αυτό γίνεται με δύο τρόπους: είτε μέσα από συμπεριφορές που μαθαίνονται (ασυνείδητα) στην παιδική ηλικία, είτε μέσω επιγενετικών μηχανισμών (επηρεάζοντας την έκφραση των γονιδίων/DNA).

Θεραπεία & αντιμετώπιση κατάθλιψης

Η θεραπεία της κατάθλιψης εξαρτάται από:

• τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και
• από τις προτιμήσεις του ασθενούς.⁽¹⁾

Η τυπική θεραπεία για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης αφορά τη λήψη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, τα οποία βοηθάνε σε χρονικό διάστημα 3-4 εβδομάδων.⁽²⁾ Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα ενισχύουν τους νευροδιαβιβαστές του εγκεφάλου και τη νευροπλαστικότητα, και κατ'επέκταση τη δυνατότητα διαχείρισης συναισθημάτων και σκέψεων. Γενικά χρησιμοποιούνται τα νεότερα αντικαταθλιπτικά φάρμακα (SSRI/SNRI) όπως Zoloft, Ladose, Seropram, Cipralex, Seroxat, σε συνδυασμό με αγχολυτικά (πχ Xanax, Lexotanil, Tavor).

Η λήψη των αντικαταθλιπτικών πρέπει να είναι παρατεταμένη, συχνά για 6-12 μήνες, ή ακόμα και για χρόνια (ιδίως αν δεν συμπληρώνεται η θεραπεία από μια ουσιαστική ψυχοθεραπεία), αναλόγως των αιτιών, των συνθηκών ζωής του ασθενούς, και του βιολογικού υποστρώματος (αν υπάρχει κληρονομική/γονιδιακή επιβάρυνση).^(4),(5) Για παράδειγμα ασθενείς με βαριά κατάθλιψη θα χρειαστούν απαραιτήτως φαρμακευτική αγωγή για ένα διάστημα ενός έτους.

Η ψυχοθεραπεία πλέον αποτελεί τη σύγχρονη μέθοδο θεραπείας, σε συνδυασμό με την αντικαταθλιπτική αγωγή (όπου κρίνεται απαραίτητο). Μέσω της ψυχοθεραπείας ο άνθρωπος μπορεί να αντιμετωπίσει τα αδιέξοδα που βιώνει, να βελτιώσει τη σχέση με τον εαυτό του και τους γύρω του. Μελέτες έχουν αποδείξει την αξία της ψυχοθεραπείας και πως έχει μεγαλύτερα οφέλη μακροπρόθεσμα, σε σχέση με την αντικαταθλιπτικά φάρμακα.⁽³⁾ Χρειάζεται μεγάλη προσοχή ωστόσο στην επιλογή της ψυχοθεραπευτικής μεθόδου και της εμπειρίας του ψυχοθεραπευτή, διαφορετικά δεν έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα.

Εναλλακτικές και συμπληρωματικές μέθοδοι

Για όσους αναζητούν θεραπεία για την κατάθλιψη χωρίς φάρμακα με φυσικό τρόπο, συμπληρωματική βοήθεια προσφέρουν η τραυματοθεραπεία EMDR και εναλλακτικές μέθοδοι, ιδίως στα αρχικά στάδια και σε περιπτώσεις πρόσφατης έναρξης καταθλιπτικής συμπτωματολογίας.^(7),(8)

Υπάρχουν και άλλες θεραπευτικές τεχνικές για τη θεραπεία της κατάθλιψης χωρίς φάρμακα, όπως η ηλεκτροσπασμοθεραπεία (ECT), φωτοθεραπεία, στέρηση ύπνου, κεταμίνη, κα, μέθοδοι οι οποίες όμως χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις ανθεκτικής κατάθλιψης.

Σε αυτές τις μεθόδους περιλαμβάνονται διάφορες μορφές ηλεκτρικής διέγερσης (tDCS) και μαγνητικής διέγερσης του εγκεφάλου (rTMS). Οι διάφορες μορφές TMS έχουν πολύ υψηλό κόστος, μεγάλα ποσοστά υποτροπής και πρέπει να εφαρμόζονται από ψυχιάτρους με μεγάλη κλινική εμπειρία, διαφορετικά έχουν πτωχά αποτελέσματα.

Βιταμίνες και συμπληρώματα και άλλες ουσίες (όπως το CBD, 5-HTP) και τεχνικές αυτοβοήθειας μπορούν θεωρητικώς να ενισχύσουν την αντικαταθλιπτική θεραπεία, συνήθως όμως δεν είναι αρκετές από μόνες τους για να αντιμετωπίσουν από μόνες τους την κατάθλιψη. Όλες οι παραπάνω μέθοδοι μπορούν να συνδυαστούν, αναλόγως των προτιμήσεων του ασθενή και της βαρύτητας της νόσου.

Επιταχυμένη και ουσιαστική θεραπεία

Παράλληλα με την αντικαταθλιπτική αγωγή (ή σε πολλές περιπτώσεις, αντί αυτής, αναλόγως της βαρύτητας των συμπτωμάτων) μπορεί να εφαρμοστεί και ψυχοθεραπεία ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ, που ο συνδυασμός τους έχει αποδειχθεί ότι συμβάλει όχι μόνο στην γρηγορότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της κατάθλιψης, αλλά μειώνει και τις υποτροπές, καθώς ενδυναμώνει τον άνθρωπο γενικότερα και τον βοηθά να αντιμετωπίσει τις πραγματικές αιτίες της κατάθλιψης.

Το EMDR είναι αναντικατάστατο ως θεραπευτικό εργαλείο, ιδίως όπου έχει προηγηθεί ένα σημαντικό στρεσογόνο γεγονός (όπως πένθος, χωρισμός, κα) απαλλάσσοντας τους ανθρώπους από βάρη και πληγές του παρελθόντος που έχουν συμβάλει στην κατάθλιψη. Τα αποτελέσματα από τη συνδυασμένη θεραπεία με ψυχοθεραπεία και EMDR είναι πολύ καλά. Με μια συνδυασμένη θεραπεία οι ασθενείς έχουν μια καλή πορεία, ανακουφίζονται σύντομα (σε 1-2 μήνες) και στις περισσότερες περιπτώσεις καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν οριστικά όχι μόνο την κατάθλιψη αλλά και τα βαθύτερα αίτια αυτής.

Χρήσιμα τηλέφωνα για την κατάθλιψη

1018: 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία, "Κλίμακα". Λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα. Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές.

10306: "Γραμμή" Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης, λειτουργεί δωρεάν και ανώνυμα όλο το 24ωρο. Σκοπός είναι η παροχή υποστήριξης, πληροφόρησης και καθοδήγησης

Βιβλιογραφία

1. National Institute for Health and Care Excellence (NICE), et al. (2022). Depression in adults: Treatment and management (NG222). NICE Guideline.
2. Qaseem, A., et al. (2023). Nonpharmacologic and pharmacologic treatments for adults with major depressive disorder: A living clinical guideline from the American College of Physicians. Annals of Internal Medicine, 176(1), 1–17.
3. American Psychological Association, et al. (2019). Clinical practice guideline for the treatment of depression across three age cohorts. American Psychologist.
4. Pigott, H. E., et al. (2023). What are the treatment remission, response and extent of improvement in the STAR*D study? Reanalysis of the remission and response rates. BMJ Open, 13(7), e063095.
5. American Psychiatric Association, et al. (2022). Practice guideline updates for the assessment and treatment of major depressive disorder. American Psychiatric Association Guidelines.
6. Brody, D. J., et al. (2025). Depression prevalence in adolescents and adults: United States, August 2021–August 2023. NCHS Data Brief, 527.
7. Tan, Y., et al. (2024). Efficacy of acupuncture for depression: A systematic review and meta-analysis. Frontiers in Neuroscience, 18, 1347651.
8. Seok, J.-W., & Kim, J. I. (2024). The efficacy of EMDR for depression: A meta-analysis and meta-regression of randomized controlled trials. Journal of Clinical Medicine, 13(18), 5633.