Πως μπορείτε να λύνετε ένα πρόβλημα

Πρόβλημα – πως μπορείτε να το λύνετε

Η επίλυση προβλημάτων είναι πολύ σημαντική δεξιότητα για κάθε πτυχή της ζωής μας, την προσωπική και την επαγγελματική. Είναι η ικανότητά μας να αναγνωρίζουμε ένα πρόβλημα, να βρίσκουμε πιθανές λύσεις και να προχωρούμε στις ανάλογες δράσεις. Σίγουρα, στη διάρκεια της ζωής μας αντιμετωπίζουμε πολλά διλλήματα, είναι ανάγκη να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις ώστε να έχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα και λύνουμε πολλά προβλήματα με αποτελεσματικούς τρόπους.

Στο οικογενειακό περιβάλλον, οι καλές δεξιότητες επίλυσης των προβλημάτων μας κάνουν να νιώθουμε ικανοί και ενδυναμώνουν τις σχέσεις μας. Από την άλλη πλευρά, όταν κάποιος δεν έχει αυτές τις δεξιότητες τότε είναι πιο πιθανό να βιώνει συγκρούσεις και στρες στις σχέσεις του.

Βασικές αρχές της επίλυσης προβλημάτων

1. Τα προβλήματα είναι κάτι απολύτως φυσιολογικό

Δεν είναι κακό να έχουμε προβλήματα, και φυσικά τα προβλήματα δεν αποτελούν σημάδι αδυναμίας. Η αποδοχή των προβλημάτων είναι ένα αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής που μας επιτρέπει να έχουμε πιο ανοιχτό μυαλό και λιγότερο κυνική στάση όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με συγκρούσεις. Όταν βλέπουμε τα προβλήματα ως “κακά” αυτό οδηγεί στην άρνηση, στην αποφυγή και στα συναισθήματα ντροπής ή ενοχών, τα οποία παρεμποδίζουν την αποτελεσματική επίλυση των προβλημάτων. Συχνά, τα προβλήματα αποτελούν ευκαιρίες για να μάθουμε πράγματα, να κάνουμε σπουδαίες ανακαλύψεις και θετικές αλλαγές για τον εαυτό μας και τη ζωή μας.

2. Μην ψάχνετε αμέσως τη λύση

Συνήθως δεν είναι καλή ιδέα να αντιδράμε παρορμητικά σε κάθε πρόβλημα που προκύπτει. Καλό είναι να σκεφτόμαστε τη φύση του προβλήματος, να βλέπουμε κάθε πλευρά της κατάσταση, να ψάχνουμε εναλλακτικές λύσεις και να αξιολογούμε κάθε επιλογή και στη συνέχεια να επιλέγουμε την καλύτερη λύση.

3. Τα περισσότερα προβλήματα έχουν λύσεις

Οι άνθρωποι μερικές φορές νιώθουν αβοήθητοι και απελπισμένοι και παραδέχονται την ήττα τους πριν καν προσπαθήσουν να λύσουν ένα πρόβλημα. Αυτό είναι ιδιαίτερα σύνηθες όταν κάποιος αντιμετωπίζει για παράδειγμα τις απογοητεύσεις και τις προκλήσεις της γονεϊκότητας. Ωστόσο, όταν κάποιος έχει δεξιότητες επίλυσης των προβλημάτων νιώθει αυτοπεποίθηση, τότε έχει θετικές προσδοκίες και ικανοποιητικά αποτελέσματα.

4. Αναλάβετε τις ευθύνες σας

Μπορούμε να λύσουμε ένα πρόβλημα μονάχα όταν αναλαμβάνουμε την ευθύνη που έχουμε για αυτό. Αυτό δεν σημαίνει ότι κατηγορούμε, κριτικάρουμε και φορτώνουμε με ενοχές τον εαυτό μας. Σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε τη συμβολή μας και την αντίδρασή μας στο πρόβλημα και έχουμε την ικανότητα να αλλάξουμε. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μπορούμε να αλλάξουμε τον εαυτό μας , ωστόσο δεν έχουμε κανένα έλεγχο για τους άλλους.

5. Επικεντρωθείτε σε όσα μπορείτε να κάνετε , όχι σε όσα δεν μπορείτε

Καλό είναι να έχετε μια θετική στάση παρά αρνητική. Όταν έχετε ένα στόχο και θετικές εναλλακτικές έχετε μεγαλύτερο κίνητρο να επιτύχετε. Για παράδειγμα, τα μέλη της οικογένειας που συνεχώς διαφωνούν μπορεί να αποφασίζουν να αποφεύγουν ο ένας τον άλλο. Μπορεί να λένε στον εαυτό τους , “Δεν μπορούμε να συζητήσουμε.” Μια πιο θετική λύση είναι να ενισχύσετε τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες, όπως η ενεργή ακρόαση. Μπορείτε να μάθετε να διαχειρίζεστε τις διαφωνίες πιο αποτελεσματικά και με πιο υγιείς τρόπους.

6. Οι λύσεις πρέπει να είναι ανάλογες των δυνατοτήτων σας

Θα νιώσετε αποτυχημένοι αν οι λύσεις σας είναι πέρα από τις δυνάμεις και τις ικανότητές σας. Για παράδειγμα, οι γονείς συχνά προσπαθούν να ελέγχουν τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Όμως, κανείς δεν μπορεί να κάνει τα παιδιά να συμπεριφέρονται με συγκεκριμένο τρόπο. Αυτό που μπορούμε να τους προσφέρουμε είναι οι πληροφορίες, τα παραδείγματα , οι επιλογές και οι συνέπειες. Ένα παιδί θα αλλάξει μόνο όταν αυτό το θελήσει.

7. Οι λύσεις πρέπει να είναι νόμιμες και κοινωνικά αποδεκτές

Μερικές φορές, λόγω απογοήτευσης και απελπισίας, οι άνθρωποι καταφεύγουν σε λύσεις παράνομες και ανάρμοστες κοινωνικά. Για παράδειγμα, κάποιοι γονείς μπορεί να παραμελούν ή να προσπαθούν να συμμορφώσουν τα παιδιά τους με βίαιους τρόπους.

Τεχνικές επίλυσης των προβλημάτων

Η ψυχοθεραπεία για την επίλυση των προβλημάτων βασίζεται σε ένα μοντέλο που δίνει ιδιαίτερη σημασία στην επίλυση των πραγματικών προβλημάτων της ζωής.

Με άλλα λόγια, το κλειδί για την διαχείριση των ψυχοπιεστικών γεγονότων της ζωής είναι να γνωρίζουμε πως να αντιμετωπίζουμε ένα πρόβλημα όταν προκύπτει. Αυτή η μορφή ψυχοθεραπείας είναι μια πολύ πρακτική προσέγγιση και αφορά την επίλυση των προβλημάτων στο παρόν και δεν εμβαθύνει στο παρελθόν.

Η συγκεκριμένη μορφή ψυχοθεραπείας μπορεί να είναι ατομική ή ομαδική. Οι συνεδρίες έχουν συνήθως διάρκεια 40 λεπτών.

Υπάρχουν δύο κύρια στοιχεία που κάνουν αυτή τη μορφή ψυχοθεραπείας αποτελεσματική:

• Η εφαρμογή θετικών λύσεων στα προβλήματα της ζωής
• Η χρήση των δεξιοτήτων επίλυσης των προβλημάτων

Ο θετικός προσανατολισμός στην επίλυση των προβλημάτων σημαίνει ότι βλέπουμε τα πράγματα με πιο αισιόδοξη ματιά και αποδεχόμαστε την ιδέα ότι τα προβλήματα είναι φυσιολογικό κομμάτι της ζωής μας. Οι δεξιότητες επίλυσης των προβλημάτων ουσιαστικά είναι συμπεριφορές στις οποίες μπορούμε να βασιστούμε για να διαχειριστούμε μια διαφωνία, ακόμη και σε στιγμές στρες. Αυτές οι δεξιότητες περιλαμβάνουν:

• Την ικανότητα αναγνώρισης ενός προβλήματος
• Τον καθορισμό ενός προβλήματος με βοηθητικό τρόπο
• Την βαθιά κατανόηση του προβλήματος
• Την δημιουργία στόχων σχετικά με το πρόβλημα
• Την εύρεση εναλλακτικών, δημιουργικών λύσεων για το πρόβλημα
• Την επιλογή της καλύτερης λύσης
• Την εφαρμογή της λύσης
• Την αξιολόγηση του αποτελέσματος και τα επόμενα βήματα

Η ψυχοθεραπεία για την επίλυση των προβλημάτων έχει να κάνει με τη εκπαίδευση ώστε να προσαρμοζόμαστε σε όσα μας φέρνει η ζωή και να βλέπουμε τα προβλήματα ως προκλήσεις που θέλουμε να λύσουμε αντί για ανυπέρβλητα εμπόδια. Επίσης, σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε τις πράξεις που απαιτούνται για να έχουμε τις επιθυμητές λύσεις.

Μια τεχνική για την επίλυση των προβλημάτων, ονομάζεται προσχεδιασμένη επίλυση των προβλημάτων που ακολουθεί τα παρακάτω βήματα για την επίλυση των θεμάτων με υγιή, παραγωγικό τρόπο:

• Ορισμός και διατύπωση του προβλήματος: αυτό το βήμα περιλαμβάνει την αναγνώριση του πραγματικού προβλήματος που είναι ανάγκη να επιλυθεί. Η διατύπωση του είναι ένα βήμα που επιτρέπει να βρεθούν πιθανές λύσεις.
• Εύρεση εναλλακτικών λύσεων: αυτό το στάδιο περιλαμβάνει την εύρεση πολλών πιθανών λύσεων για ένα πρόβλημα. Ο στόχος σε αυτό το βήμα είναι να βρει κάποιος επιλογές ώστε να διαχειριστεί αποτελεσματικά τις δυσκολίες.
• Στρατηγικές λήψης αποφάσεων: αυτό το στάδιο περιλαμβάνει συζήτηση για τις διαφορετικές στρατηγικές για τη λήψη αποφάσεων όπως επίσης και την αναγνώριση των εμποδίων που μπορεί να εμποδίζουν την επίλυση ενός προβλήματος.
• Εφαρμογή και αξιολόγηση της λύσης: αυτό το στάδιο περιλαμβάνει την εφαρμογή μιας λύσης και την αξιολόγηση για την αποτελεσματικότητά της.

Άλλες τεχνικές που μπορεί να χρησιμοποιούν οι ψυχοθεραπευτές περιλαμβάνουν:

• Την επίλυση προβλημάτων σε περιπτώσεις multitasking, η οποία βοηθά να σκεφτεί ένα άτομο ξεκάθαρα ώστε να λύνει αποτελεσματικά τα προβλήματα ακόμη και σε καταστάσεις στρες.
• Την ηρεμία, τη σκέψη και τη δράση ώστε το άτομο να βρει την ψυχραιμία να αντιμετωπίζει τις διαφωνίες.
• Το θετικό τρόπο σκέψης, ώστε το άτομο να μπορεί να κάνει θετική συζήτηση με τον εαυτό του και να λύνει τα προβλήματα.

Οφέλη της ψυχοθεραπείας

Οι δεξιότητες για την επίλυση των προβλημάτων είναι βοηθητικές για την διαχείριση όλων των πτυχών της ζωής μας και περιλαμβάνουν:

• Αναγνώριση των καταστάσεων που προκαλούν αρνητικά συναισθήματα.
• Αυτοπεποίθηση ώστε να διαχειρίζεστε τα προβλήματα.
• Συστηματική προσέγγιση για την διαχείριση των προβλημάτων.
• Δεξιότητες διαχείριση των προβλημάτων.
• Αυτοπεποίθηση για την εύρεση δημιουργικών λύσεων.
• Αναγνώριση των εμποδίων που παρεμποδίζουν την πρόοδο σας.
• Διαχείριση των συναισθημάτων.
• Μείωση των συμπεριφορών αποφυγής.
• Αποδοχή των προβλημάτων.
• Ικανότητα λήψης αποφάσεων.
• Καλλιέργεια της υπομονής.