Τρόποι επικοινωνίας και πως να τους βελτιώσετε

Τρόποι επικοινωνίας

Οι δεξιότητες επικοινωνίας είναι ουσιαστικές για πολλές πτυχές της ζωής μας , την προσωπική και επαγγελματική μας ζωή. Η επικοινωνία είναι ο τρόπος με τον οποίο μοιραζόμαστε πληροφορίες με άλλους ανθρώπους ή μια ομάδα ανθρώπων. Υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι επικοινωνίας, και ο καθένας παίζει το δικό του σημαντικό ρόλο στην ανταλλαγή πληροφοριών.

• Λεκτική επικοινωνία
• Μη-λεκτική επικοινωνία (σωματική και συναισθηματική)
• Οπτική επικοινωνία
• Γραπτή επικοινωνία

Γιατί είναι σημαντική η επικοινωνία;

Χρησιμοποιούμε την επικοινωνία κάθε μέρα σχεδόν σε κάθε περιβάλλον, περιλαμβανομένου του εργασιακού περιβάλλοντος. Είτε απλά κουνάμε το κεφάλι μας για να συμφωνήσουμε σε κάτι είτε κάνουμε μια παρουσίαση σε μια ομάδα ανθρώπων, η επικοινωνία είναι απολύτως αναγκαία όταν δημιουργούμε σχέσεις, μοιραζόμαστε ιδέες, αναθέτουμε ευθύνες και διαχειριζόμαστε μια ομάδα.

Οι δεξιότητες επικοινωνίας μπορούν να μας βοηθήσουν να επιτύχουμε στην καριέρα μας, να κάνουμε τη δουλειά μας ανταγωνιστική και να χτίσουμε ένα ισχυρό δίκτυο. Αν και χρειάζεται χρόνος για να μάθει και να αναπτύξει κάποιος τις επικοινωνιακές του δεξιότητες, σίγουρα το αποτέλεσμα αξίζει τον κόπο.

Υπάρχουν τέσσερις κύριοι τύποι επικοινωνίας που χρησιμοποιούμε καθημερινά, η λεκτική, η μη-λεκτική, η γραπτή και η οπτική. Όλοι αυτοί οι τύποι επικοινωνίας είναι πιο αποτελεσματικοί όταν ακούμε ενεργά, παρατηρούμε και συμπονούμε τους άλλους. Αναπτύσσοντας αυτές τις δεξιότητες μπορούμε να κατανοήσουμε καλύτερα όσα ακούμε και να αντιδράμε προσεκτικά.

Τύποι επικοινωνίας

Υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους μοιραζόμαστε πληροφορίες. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιούμε την λεκτική επικοινωνία όταν μοιραζόμαστε πληροφορίες σε μια παρουσίαση. Μπορεί να χρησιμοποιούμε την γραπτή επικοινωνία όταν κάνουμε αίτηση για μια δουλειά ή στέλνουμε ένα email.

1. Λεκτική επικοινωνία

Η λεκτική επικοινωνία περιλαμβάνει τη χρήση των λέξεων για να μεταφέρουμε πληροφορίες μέσω της ομιλίας ή της νοηματικής γλώσσας. Είναι ο πιο κοινός τύπος επικοινωνίας, και χρησιμοποιείται στη διάρκεια παρουσιάσεων, σε βιντεοκλήσεις, ραντεβού και συζητήσεις. Η λεκτική επικοινωνία είναι σημαντική επειδή είναι αποτελεσματική. Μπορεί να είναι βοηθητικό να στηρίζουμε τη λεκτική επικοινωνία με μη-λεκτική και γραπτή επικοινωνία.

Πώς μπορώ να βελτιώσω τις δεξιότητες λεκτικής επικοινωνίας;

• Χρησιμοποιήστε δυνατή και γεμάτη αυτοπεποίθηση φωνή. Ειδικά όταν παρουσιάζετε πληροφορίες σε μια ομάδα ανθρώπων, σιγουρευτείτε ότι η φωνή σας είναι δυνατή και όλοι θα μπορούν να σας ακούνε εύκολα. Να έχετε αυτοπεποίθηση όταν μιλάτε για τις ιδέες σας ώστε να είναι εύκολο οι άλλοι να σας κατανοήσουν.
• Ακούστε ενεργά. Η άλλη πλευρά της λεκτικής επικοινωνίας είναι να ακούτε τους άλλους. Η ενεργή ακρόαση είναι το κλειδί όταν έχετε μια συνάντηση, μια παρουσίαση ή μια συζήτηση.
• Αποφύγετε τις φράσεις “κλισέ”. Αυτό μπορεί να είναι δύσκολο, ειδικά στη διάρκεια μια παρουσίασης, καλό είναι να μην χρησιμοποιείτε λέξεις όπως το “εεε”. Αν και μπορεί να μοιάζει φυσιολογικό μετά από μια πρόταση ή μια παύση για να ανασυγκροτήσετε τις σκέψεις σας, μπορεί να αποσπάσει την προσοχή του κοινού. Κάντε πρόβες σε έναν φίλο σας ή ένα συνεργάτη σας που θα σας επιστήσει την προσοχή όταν θα χάνετε τα λόγια σας. Προσπαθήστε να αντικαταστήσετε αυτές τις λέξεις με μια βαθιά αναπνοή όταν μπαίνετε στον πειρασμό να τις χρησιμοποιήσετε.

2. Μη-λεκτική επικοινωνία

Η μη-λεκτική επικοινωνία είναι η χρήση της γλώσσας του σώματος, των χειρονομιών και των εκφράσεων του προσώπου για να μεταφέρουμε πληροφορίες στους άλλους. Η χρήση της μπορεί να γίνεται ηθελημένα ή ακούσια. Για παράδειγμα, μπορεί να χαμογελάσετε ακούσια όταν ακούτε μια ιδέα ή μια πληροφορία. Η μη-λεκτική επικοινωνία είναι εξαιρετικά βοηθητική όταν προσπαθούμε να κατανοήσουμε τις σκέψεις και τα συναισθήματα ενός άλλου ατόμου. Η γλώσσα του σώματος μπορεί να περιλαμβάνει κινήσεις, όπως για παράδειγμα τα σταυρωμένα χέρια ή τους καμπουριασμένους ώμους, που δείχνουν ανησυχία, θυμό ή νευρικότητα.

Τις τελευταίες δεκαετίες, η νευροεπιστήμη έχει εντοπίσει ένα ιδιαίτερο κύκλωμα στον εγκέφαλο, τους επονομαζόμενους νευρώνες καθρέπτες (mirror neurons). Οι νευρώνες αυτοί είναι που μας επιτρέπουν να καταλαβαίνουμε τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων (ενσυναίσθηση), απλώς κοιτώντας το πρόσωπό τους ή το σώμα τους.

Πώς μπορώ να βελτιώσω τις δεξιότητες μη-λεκτικής επικοινωνίας;

• Παρατηρήστε πως τα συναισθήματα σας αντανακλώνται στο σώμα σας. Στη διάρκεια της ημέρας καθώς βιώνετε ένα εύρος συναισθημάτων (χαρά, απογοήτευση, θλίψη, ενθουσιασμό), προσπαθήστε να αναγνωρίσετε που νιώθετε κάθε συναίσθημα στο σώμα σας. Για παράδειγμα, αν νιώθετε άγχος, ίσως να παρατηρήσετε ότι το στομάχι σας είναι σφιγμένο. Η ανάπτυξη της αυτογνωσίας για το πως τα συναισθήματα επηρεάζουν το σώμα μπορεί να σας κάνει κυρίαρχους.
• Χρησιμοποιήστε την μη-λεκτική επικοινωνία σκόπιμα. Κάντε μια προσπάθεια να επιδείξετε θετική γλώσσα του σώματος όταν νιώθετε ανοιχτοί και θετικοί για όσα σας περιβάλλουν. Μπορείτε επίσης να χρησιμοποιήσετε τη γλώσσα του σώματος για να υποστηρίξετε την λεκτική επικοινωνία αν νιώθετε μπερδεμένοι ή ανήσυχοι για κάποιες πληροφορίες. Χρησιμοποιήστε την γλώσσα του σώματος μαζί με την λεκτική επικοινωνία όπως το να κάνετε ερωτήσεις ή σχόλια.
• Μιμηθείτε τους τρόπους μη-λεκτική επικοινωνίας που είναι αποτελεσματικοί. Αν κάποιες συγκεκριμένες εκφράσεις του προσώπου ή άλλες κινήσεις του σώματος είναι ωφέλιμες για συγκεκριμένες καταστάσεις, χρησιμοποιήστε τις σαν ένα οδηγό. Για παράδειγμα όταν κάποιος κουνάει το κεφάλι του και μεταδίδει την έγκριση και τη θετική ανατροφοδότηση αποτελεσματικά.

3. Οπτική επικοινωνία

Η οπτική επικοινωνία περιλαμβάνει τη χρήση φωτογραφιών, τέχνης, ζωγραφιών, γραφημάτων για την μεταφορά πληροφοριών. Η οπτική επικοινωνία χρησιμοποιείται συνήθως στη διάρκεια παρουσιάσεων ώστε να παρέχει βοηθητικές πληροφορίες μαζί με την γραπτή και τη λεκτική επικοινωνία. Επειδή οι άνθρωποι έχουν διαφορετικούς τρόπους και στυλ επικοινωνίας, η οπτική επικοινωνία μπορεί να είναι πιο βοηθητική  για την μεταφορά ιδεών και πληροφοριών.

Πώς μπορώ να βελτιώσω τις δεξιότητες οπτικής επικοινωνίας;

• Ρωτήστε τους άλλους πριν συμπεριλάβετε οπουδήποτε οπτικές απεικονίσεις. Αν σκέφτεστε να μοιραστείτε οπτικό υλικό σε μια παρουσίαση ή ένα email, μπορείτε να ρωτήσετε τους άλλους. Η προσθήκη οπτικού υλικού μπορεί μερικές φορές να δημιουργεί σύγχυση. Πάρτε τη γνώμη ενός τρίτου ατόμου για να αποφασίσετε αν θα χρησιμοποιήσετε οπτικό υλικό.
• Σκεφτείτε το κοινό σας. Να είστε σίγουροι ότι το οπτικό σας υλικό θα είναι κατανοητό από το κοινό σας. Για παράδειγμα, αν βάλετε ένα γράφημα με άγνωστα δεδομένα, καλό είναι να σιγουρευτείτε ότι θα αφιερώσετε χρόνο για να εξηγήσετε τι δείχνει και πως σχετίζεται με όσα λέτε. Δεν πρέπει να χρησιμοποιείτε ποτέ ευαίσθητο, προσβλητικό, βίαιο περιεχόμενο.
• Θέστε στόχους: για να κάνετε βελτιώσεις τις επικοινωνιακές σας δεξιότητες, θέστε προσωπικούς στόχους και δουλέψτε για να τους επιτύχετε βήμα βήμα. Μπορεί να είναι βοηθητικό να μιλήσετε με κάποιον έμπιστο συνεργάτη σας, για να αναγνωρίσετε σε ποιες πτυχές πρέπει να δώσετε περισσότερη προσοχή.

4. Γραπτή επικοινωνία

Η γραπτή επικοινωνία περιλαμβάνει την γραφή, την χρήση συμβόλων, γραμμάτων και αριθμών για την μεταφορά πληροφοριών. Είναι βοηθητική επειδή παρέχει πολλές πληροφορίες. Η γραπτή επικοινωνία συνήθως χρησιμοποιείται για την ανταλλαγή πληροφοριών μέσα από βιβλία, blogs, γράμματα. Τα emails και τα μηνύματα είναι κοινές μορφές γραπτής επικοινωνίας.

Πώς μπορώ να βελτιώσω τις δεξιότητες γραπτής επικοινωνίας;

• Επιδιώξτε την απλότητα. Η γραπτή επικοινωνία πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο απλή και ξεκάθαρη. Αν και είναι βοηθητικό να περιέχει λεπτομέρειες στην εκπαιδευτική επικοινωνία για παράδειγμα, πρέπει να γράφετε όσο πιο ξεκάθαρα γίνετε ώστε να σας κατανοεί το κοινό σας.
• Μην βασίζεστε στον τόνο. Επειδή δεν γνωρίζετε την λεπτή διαφορά ανάμεσα στη λεκτική και μη-λεκτική επικοινωνία, πρέπει να είστε προσεκτικοί όταν προσπαθείτε να επικοινωνήσετε με ένα συγκεκριμένο τόνο όταν γράφετε. Για παράδειγμα, όταν προσπαθείτε να επικοινωνήσετε με αστεία, σαρκασμό ή ενθουσιασμό αυτά μπορούν να μεταφραστούν διαφορετικά από το κοινό. Αντίθετα, προσπαθήστε να κρατήσετε τα γραπτά σας όσο πιο απλά μπορείτε και να συμπληρώνετε την λεκτική επικοινωνία.
• Αφιερώστε χρόνο για να ελέγξετε τα γραπτά σας. Διαβάστε ξανά τα emails σας, τα γράμματα , τα μηνύματα ώστε να μπορέσετε να αναγνωρίσετε τα λάθη ή την ευκαιρία να εκφράσετε κάτι διαφορετικά. Για να είναι αποτελεσματική η επικοινωνία σας, ειδικά αν στέλνετε έγγραφα σε ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων, καλό είναι να τα ελέγχει ένας έμπιστος συνεργάτης σας.
• Κρατήστε αρχείο με όσα γράφετε και είναι αποτελεσματικά ή διασκεδαστικά. Εάν λάβετε κάποιο συγκεκριμένο email που είναι ενδιαφέρον ή βοηθητικό, μπορείτε να το σώσετε και να το έχετε διαθέσιμο για τη δική σας γραπτή επικοινωνία. Η ενσωμάτωση μεθόδων ή στυλ που σας αρέσουν μπορεί να σας βοηθήσει να βελτιωθείτε με την πάροδο του χρόνου.

Υπάρχουν άλλοι τρόποι επικοινωνίας;

Υπάρχουν ακόμα πέντε τρόποι επικοινωνίας που περιλαμβάνουν:

• Τις εικαστικές τέχνες
• Τη μουσική
• Τα γράμματα
• Την επικοινωνία μέσω των αισθήσεων
• Τα αθλήματα και τα παιχνίδια

1. Εικαστικές τέχνες

Οι λέξεις, που λέμε ή γράφουμε, δεν είναι πάντα ο καλύτερος τρόπος για την μεταφορά πληροφοριών. Η τέχνη μπορεί να είναι μια εξαιρετική εναλλακτική επιλογή. Η ζωγραφική και η γλυπτική μπορεί να είναι ένας εξαιρετικός τρόπος επικοινωνίας. Μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις. Μια καλλιτεχνική δημιουργία μπορεί να μεταδώσει το μήνυμα πολύ πιο γρήγορα, από ότι ένα κείμενο. Αυτό εξηγεί γιατί τα περιοδικά αποτελούν μια μορφή διαφήμισης που διαρκεί τόσα χρόνια, και γιατί τα λογότυπα κυριαρχούν στην καθημερινή μας ζωή.

2. Μουσική

Οι ήχοι μπορούν να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα με τις εικαστικές τέχνες. Η μουσική είναι μια προσιτή μορφή επικοινωνίας για τον καθένα. Η μουσική είναι διαχρονική σε όλες τις κουλτούρες. Μπορεί να εκφράζει το θυμό, την αγάπη, την ευτυχία, την γαλήνη ή τη θλίψη.

3. Γράμματα

Αν και παλιομοδίτικα, τα γράμματα αποτελούν έναν από τους πιο σημαντικούς τρόπους επικοινωνίας. Στην εποχή του διαδικτύου, τα χειρόγραφα γράμματα δεν είναι και τόσο δημοφιλή. Όμως, δημιουργούν την μοναδική ευκαιρία για μια αξέχαστη επικοινωνία. Όταν κάποιος γράφει ένα γράμμα ή ένα σημείωμα με το χέρι δείχνει μια προσωπική προσπάθεια. Τα γράμματα επίσης προσφέρουν χώρο για δημιουργικότητα. Μπορεί κάποιος να κάνει πάνω τους ζωγραφιές. Η εμπειρία του να ανοίγει κάποιος ένα γράμμα και να βλέπει να ξετυλίγονται οι λέξεις μπροστά του προκαλεί χαρά στον αναγνώστη.

4. Επικοινωνία μέσω των αισθήσεων

Δεν χρειάζονται πολλές γνώσεις για να καταλάβει κάποιος ότι η επικοινωνία μέσω των αισθήσεων είναι στενά συνδεδεμένη με τις αναμνήσεις. Το άγγιγμα είναι συχνά μια παραμελημένη μορφή επικοινωνίας. Αυτή η μέθοδος επικοινωνίας μπορεί να έχει πολλές μορφές, όπως το χτύπημα στους ώμους, το κράτημα των χεριών. Η επικοινωνία μέσω των αισθήσεων είναι μια απλή αλλά αποτελεσματική μέθοδος επικοινωνίας.

5. Αθλήματα και παιχνίδια

Τα αθλήματα είναι ένας πολύ δημοφιλής τρόπος επικοινωνίας ειδικά σε ομάδες νέων ανθρώπων. Τα παιχνίδια είναι επίσης ένας άλλος τρόπος επικοινωνίας ειδικά τα βιντεοπαιχνίδια.