Τα λάθη που μας στοιχειώνουν
Όλοι μας κάνουμε λάθη, κάποια μεγάλα , κάποια μικρά. Αλλά πάντα κάτι έχουμε να μάθουμε από αυτά. Φυσικά, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και να μαθαίνουμε από αυτά ώστε να μην τα επαναλάβουμε ξανά στο μέλλον.
Όμως, τα λάθη που μας στοιχειώνουν μας κρατούν παγιδευμένους σε ένα φαύλο κύκλο αυτοκριτικής και ενόχων. Αν και αυτά τα συναισθήματα είναι απολύτως φυσιολογικά όταν παίρνουμε λάθος αποφάσεις, έχουμε την τάση να επιμένουμε σε αυτά. Τιμωρούμε τον εαυτό μας ξανά και ξανά χωρίς να σκεφτόμαστε ότι τα πράγματα δεν μπορούν να αλλάξουν, ότι έγινε έγινε. Αυτή η αυτοτιμωρία μας κράτα κολλημένους στο παρελθόν και δεν μας επιτρέπει να προχωρήσουμε.
Από την άλλη πλευρά έχουμε τη συγχώρεση. Την ικανότητα να συγχωρούμε τον εαυτό μας, που αν και είναι δύσκολο, είναι ένα πανίσχυρο δώρο για τον εαυτό μας. Μας απελευθερώνει και μας βοηθά να ξεπεράσουμε τα λάθη μας και να μάθουμε από αυτά. Η αυτοσυγχώρεση δεν σημαίνει ότι θα παραβλέπουμε τα λάθη που κάναμε. Δεν σημαίνει ότι θα δικαιολογούμε άσχημες συμπεριφορές. Αντιθέτως, σημαίνει ότι κατανοούμε ότι είμαστε άνθρωποι, ότι όλοι κάνουμε λάθη αλλά τα λάθη δεν μας καθορίζουν. Η αυτοσυγχώρεση σημαίνει ότι αναλαμβάνουμε την ευθύνη για τα λάθη μας.
Αυτοσυγχώρεση
Η αυτοσυγχώρεση ή η συγχώρεση του εαυτού μοιάζει πολύ με την αποδοχή. Κάποιοι άνθρωποι συγχέουν την αποδοχή με το “Είμαι εντάξει ανεξάρτητα από τις επιλογές ή τις πράξεις μου”. Αυτό δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Η αποδοχή σημαίνει ότι αναγνωρίζετε την πραγματικότητα, βλέπετε τα λάθη και τα ελαττώματα σας.
Για να μπορέσετε να προχωρήσετε , να συγχωρήσετε και να αποδεχτείτε μια κατάσταση, είναι ανάγκη να δείτε βαθιά μέσα σας. Να δείτε την πραγματικότητα όπως είναι και να έχετε τη σοφία να μάθετε από τις εμπειρίες σας.
Είναι ανάγκη να αναγνωρίσετε τα ελαττώματα, τα λάθη και τις δυσκολίες σας. Είναι σημαντικό να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας για να έχετε υγιείς σχέσεις.
Όταν κάνετε λάθη και ντρέπεστε για αυτά, δεν έχετε την ενέργεια να αλλάξετε και να προχωρήσετε. Και αυτό δεν το θέλει κανείς. Όλοι μας κάνουμε λάθη, αλλά ο σκοπός είναι να αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας ώστε να μπορούμε να μάθουμε από αυτά.
Μπορεί να μπαίνετε στον πειρασμό να ελαχιστοποιήσετε το περιστατικό λέγοντας, “Δεν θα μπορούσα να έχω κάνει μια καλύτερη επιλογή”. Ή μπορεί να φτάσετε στο άλλο άκρο λέγοντας, “Είμαι πολύ κακό άτομο, πως μπόρεσα να το κάνω αυτό”. Και στις δυο περιπτώσεις δεν μπορείτε να αλλάξετε κάτι.
Μπορεί να είναι δύσκολο να μείνετε συνδεδεμένοι με τον εαυτό σας και με την πραγματικότητα, όταν σας έχει καταβάλει το λάθος που κάνατε. Ειδικά αν αυτό δεν συμβαδίζει με τις αξίες και όσα πιστεύετε για τον εαυτό σας.
Βήματα προς την αυτοσυγχώρεση
1. Ψάξτε την κατάσταση
Πάντα υπάρχει ένας λόγος για αυτά που κάνετε. Όταν κάνουμε λάθη συνήθως δεν βλέπουμε ολόκληρη την εικόνα. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτο-σαμποτάρουμε τον εαυτό μας ασυνείδητα. Και δεν αναλαμβάνουμε τις ευθύνες μας.
Μπορεί να έχετε βιώσει πρόσφατα μια απώλεια και να μην την έχετε επεξεργαστεί με αποτέλεσμα να συμπεριφέρεστε άσχημα ή να υπάρχει κάποιο ανεπίλυτο τραύμα που σας οδηγεί σε άσχημες συμπεριφορές.
Ανεξάρτητα από την υποκείμενη αιτία, η διαδικασία της αυτοσυγχώρεσης σημαίνει ότι κατανοείτε τις αντιδράσεις σας. Αυτό δεν σημαίνει ότι αποφεύγετε τις ευθύνες σας αλλά ότι μαζεύετε πληροφορίες για το τι συνέβη ώστε να μάθετε την εσωτερική δουλειά που πρέπει να κάνετε.
2. Διορθώστε την κατάσταση, αν μπορείτε
Κάποιες φορές ίσως να εύχεστε να μπορούσατε να γυρίσετε το χρόνο πίσω και να κάνετε τα πράγματα αλλιώς. Όμως αυτό δεν μπορεί να γίνει, έτσι είναι η ζωή. Συχνά, είμαστε αναγκασμένοι να σκεφτόμαστε τις επιπτώσεις ή τις συνέπειες των πράξεών μας.
Κάποιες φορές είμαστε τυχεροί και μπορούμε να διορθώσουμε τα πράγματα. Να ζητήσουμε συγνώμη, να απολογηθούμε και να προσπαθήσουμε να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη σε μια σχέση.
Άλλες φορές βιώνουμε καταστάσεις που μας δίνουν μαθήματα ζωής και μας καθοδηγούν στο υπόλοιπο της ζωής μας.
Η υπευθυνότητα δεν σημαίνει ότι ζητάτε από κάποιον να σας συγχωρήσει, σημαίνει ότι ψάχνετε να δείτε τι συμβαίνει μέσα σας. Ίσως να μην έχετε ξεκαθαρίσει τις αξίες σας, τις πεποιθήσεις σας ή να σας κυρίευσε ο θυμός ή αλλά συναισθήματα.
Αφού αναλάβετε τις ευθύνες σας είναι η στιγμή να προχωρήσετε. Μπορεί να είναι δελεαστικό να αυτομαστιγώνεστε και να μηρυκάζετε στο μυαλό σας τα λάθη σας. Όμως, από τη στιγμή που αναλαμβάνετε τις ευθύνες σας είναι ανάγκη να πάρετε το μάθημα σας και να προχωρήσετε, να αφήσετε πίσω σας τα λάθη.
3. Αναγνωρίστε την ανθρώπινη φύση σας
Κάποιες φορές μπορεί να έχετε πολύ υψηλά στάνταρ για τον εαυτό σας. Ή μπορεί η εικόνα που έχετε στο μυαλό σας να μην είναι ρεαλιστική. Να θυμάστε ότι όλοι μας είμαστε τέλεια ατελείς άνθρωποι. Δεν είμαστε άγγελοι. Δεν πρέπει να περιμένουμε να είμαστε αλάνθαστοι. Ωστόσο, μπορούμε να μάθουμε από τα λάθη μας.
Σκεφτείτε ένα αγαπημένο σας άνθρωπο που συγχωρήσατε για τα λάθη του. Το ίδιο πρέπει να κάνετε και με τον εαυτό σας. Να του χαρίσετε την συγχώρεση. Την αξίζετε.
Πώς μπορείτε να ξεπεράσετε τα λάθη σας;
1. Κάντε ενδοσκόπηση
Αφιερώστε λίγο χρόνο για να κατανοήσετε γιατί τιμωρείτε τον εαυτό σας. Είναι σημαντικό να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας και τις επιλογές που κάνατε. Μόνο όταν καταλαβαίνετε αληθινά τον εαυτό σας και τι συνέβη μπορείτε να μάθετε και να εξελιχθείτε μέσα από τις εμπειρίες σας. Κατανοήστε τα συναισθήματα σας και τότε μπορείτε να ανακαλύψετε κάποια κομμάτια του εαυτού σας που χρειάζονται φροντίδα.
2. Αναλάβετε τις ευθύνες σας
Αποφύγετε τον πειρασμό να δικαιολογήσετε τον εαυτό σας. Μην προσπαθείτε να αιτιολογήσετε όσα συνέβησαν. Αυτό σας εμποδίζει να επουλωθείτε και αυξάνει την πιθανότητα της αμυντικής σας στάσης. Αντιθέτως, είναι ανάγκη να είστε ειλικρινείς με τον εαυτό σας. Αναλάβετε την ευθύνη των λέξεων και των πράξεων σας. Μπορεί να μην είναι εύκολο αλλά αξίζει τον κόπο. Όταν αναλαμβάνετε τις ευθύνες σας, για τα καλά και τα κακά, τότε μπορείτε να αρχίσετε να αποδέχεστε τον εαυτό σας, να τον αγαπάτε και να τον συγχωρείτε.
3. Να έχετε γύρω σας ανθρώπους που σας αγαπούν και σας νοιάζονται
Είναι πολύ σημαντικό να έχετε ένα ισχυρό υποστηρικτικό δίκτυο, ειδικά όταν υποφέρετε από συναισθήματα ενοχών. Οι φίλοι, η οικογένεια σας και τα αγαπημένα σας πρόσωπα σας ξέρουν καλά και θα σας βοηθήσουν να θυμηθείτε ότι τα λάθη δεν σας καθορίζουν. Χρειάζεστε ανθρώπους στη ζωή σας που θα σας υπενθυμίζουν τα θετικά σας χαρακτηριστικά αλλά επίσης θα σας βοηθούν να αντιμετωπίζετε τα σκοτεινά κομμάτια του εαυτού σας.
4. Προσπαθήστε να επανορθώσετε αλλά η αυτοσυγχώρεση είναι δική σας υποχρέωση
Αν έχετε πληγώσει κάποιον τότε αναλάβετε δράση. Ζητήστε συγνώμη ακόμη και αν δεν γίνει αποδεκτή. Όταν πληγώνουμε τους άλλους, συχνά λέμε στον εαυτό μας ότι θα προχωρήσουμε και θα συγχωρήσουμε τον εαυτό μας από τη στιγμή που και ο άλλος θα κάνει το ίδιο. Αλλά αυτό μπορεί να πάρει μέρες, εβδομάδες ή χρόνια. Στην πραγματικότητα, μπορεί να μην συμβεί ποτέ. Αν η δική σας συγχώρεση εξαρτάται από τη συγχώρεση κάποιου αλλού, τότε η δυνατότητα εξέλιξης είναι μηδαμινή. Κάθε άνθρωπος έχει το δικό του χρόνο σχετικά με τη συγχώρεση. Δεν μπορείτε να αλλάξετε τους άλλους.
5. Δείτε τη θετική πλευρά μιας κατάστασης
Κάθε λάθος που κάνετε είναι μια ευκαιρία να συμβεί κάτι καλό. Μερικές φορές αυτό είναι προφανές και κάποιες άλλες πιο δύσκολο. Όταν δεν μπορείτε να δείτε τη θετική πλευρά, υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι έχετε την ευκαιρία να μάθετε κάτι και αυτό είναι καλό. Αδράξτε την ευκαιρία να μάθετε από τις εμπειρίες σας και αυτό θα σας αλλάξει προς το καλύτερο. Χρησιμοποιήστε τα λάθη σας για να κάνετε καλύτερες επιλογές, να δημιουργήσετε πιο δυνατές σχέσεις και να αγαπήσετε περισσότερο τον εαυτό σας στο μέλλον.
Πότε είναι δύσκολη η αυτοσυγχώρεση;
Όταν ασχολείστε συνεχώς με τα λάθη σας, τότε ο πόνος είναι αναπόφευκτος. Είναι ιδιαίτερα δύσκολο να συγχωρήσετε τον εαυτό σας όταν οι πράξεις σας έχουν πληγώσει τους άλλους, όπως για παράδειγμα μια απιστία, ένας εθισμός , μια εγκληματική πράξη.
Όταν νιώθετε πένθος, η αυτοσυγχώρεση είναι εξαιρετικά δύσκολη. Φανταστείτε να έχετε χάσει μια κλήση από έναν αγαπημένο σας σε μια γεμάτη μέρα και το επόμενο πρωί να μάθετε ότι αυτό το άτομο δεν ζει πλέον. Οι ενοχές θα σας κυνηγούν. Αν αυτό το συναισθήματα συνδεθεί με την πεποίθηση ότι πρέπει να είστε πάντα διαθέσιμοι για τους άλλους, το να συγχωρήσετε τον εαυτό σας είναι μια πολύπλοκη διαδικασία.
Τα λάθη είναι αναπόφευκτο κομμάτι της ζωής
Όλοι μας κάνουμε λάθη κάθε μέρα. Ακόμη και αν παίρνετε χρόνο για να αναλύσετε τις επιλογές σας και να πάρετε τη σωστή απόφαση, δεν μπορείτε να γνωρίζετε πάντα αν τα αποτελέσματα θα είναι τα επιθυμητά ή τα προσδοκώμενα. Ωστόσο, υπάρχει πάντα η ευκαιρία να μάθετε από τα λάθη σας.
Με τη βοήθεια της ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑΣ μπορείτε να επεξεργαστείτε τα συναισθήματα σας και να αλλάξετε τρόπο σκέψης, ώστε να βλέπετε τα λάθη σας ως ευκαιρίες μάθησης.