Πρώτα συμπτώματα λύκου

Πρώτα συμπτώματα λύκου

Ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, γνωστός πιο απλά ως "λύκος", είναι ένα χρόνιο αυτοάνοσο νόσημα στο οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται λανθασμένα στους δικούς του ιστούς και στα όργανα. Αυτό οδηγεί στη φλεγμονή και επηρεάζει πολλά συστήματα, όπως το δέρμα, οι αρθρώσεις, οι νεφροί, η καρδιά, οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος. Ο λύκος χαρακτηρίζεται από διάφορα συμπτώματα, ήπια ως σοβαρά και διαφορετική εντόπιση αναλόγως της μορφής.

Τύποι λύκου

Ο "λύκος" στους ενήλικες περιλαμβάνει ξεχωριστές κλινικές οντότητες με διαφορετική εντόπιση και πρόγνωση. Η σαφής ταξινόμηση βοηθά στη στοχευμένη διάγνωση και θεραπεία:

• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος (ΣΕΛ): πολυσυστηματική νόσος με προσβολή δέρματος, αρθρώσεων, νεφρών, πνευμόνων, καρδιάς και ΚΝΣ. Έχε συχνές εξάρσεις/υφέσεις.
• Δερματικός λύκος (οξύς/υποξύς/χρόνιος): εντοπισμένος κυρίως στο δέρμα με φωτοευαισθησία, εξάνθημα «πεταλούδας», δισκοειδείς βλάβες. Υπάρχει κίνδυνος ουλοποίησης/δυσχρωμιών.
• Φαρμακοεπαγόμενος λύκος: σύνδρομο παρόμοιο με ΣΕΛ μετά από συγκεκριμένα φάρμακα. Συνήθως υποχωρεί με διακοπή.

Η διάγνωση βασίζεται στο συνδυασμό της κλινικής αξιολόγησης και των εργαστηριακών εξετάσεων, όπως για παράδειγμα την ΤΚΕ, CRP, αντισώματα ANA, anti‑dsDNA και anti‑Sm.

Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα του λύκου;

Κλινικά, ο λύκος μπορεί να εμφανιστεί με ένα εύρος συμπτωμάτων. Τα πρώιμα σημάδια του λύκου διαφέρουν αναλόγως της μορφής και από άτομο σε άτομο και επηρεάζουν διαφορετικά κάθε σημείο στο σώμα. Είναι πολύ σημαντικό να μιλήσετε με το γιατρό σας αν έχετε παρατηρήσει οποιοδήποτε από αυτά τα συμπτώματα. Η σωστή διάγνωση βοηθά στο σχεδιασμό του κατάλληλου θεραπευτικού πλάνου για εσάς.

1. Ανεξήγητος πυρετός

Ο χαμηλός πυρετός χωρίς προφανή λόγο είναι ένα πρώιμο σημάδι του λύκου. Ο πυρετός μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 36.9^οC και 38.3^οC . Πολλοί άνθρωποι με λύκο έχουν αυτές τις διακυμάνσεις στον πυρετό.

Ο χαμηλός πυρετός μπορεί να είναι σύμπτωμα φλεγμονής, μόλυνσης ή επικείμενης έξαρσης. Αν έχετε συνέχεια χαμηλό πυρετό, πρέπει να μιλήσετε με το γιατρό σας.

2. Τριχόπτωση

Η τριχόπτωση όπως η αραίωση των μαλλιών και η εμφάνιση φαλάκρας σε κάποια σημεία είναι συχνό σύμπτωμα του λύκου.

Μπορεί να προκαλείται από συγκεκριμένα φάρμακα, φλεγμονή ή μολύνσεις στο δέρμα και στο τριχωτό της κεφαλής. Μπορεί να χάνετε πολλά μαλλιά. Ωστόσο, τα μαλλιά αραιώνουν πιο αργά.

Η θεραπεία για το λύκο συνήθως βοηθά στην αναγέννηση των μαλλιών. Αλλά η απώλεια των μαλλιών σε κάποιες περιοχές μπορεί να είναι μόνιμη.

3. Εξάνθημα στο δέρμα

Ένα από τα πιο ορατά συμπτώματα του λύκου είναι το δερματικό εξάνθημα σε σχήμα πεταλούδας που εμφανίζεται πάνω στη μύτη και στα μάγουλα. Επηρεάζει 1 στους 2 ασθενείς με λύκο και μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά ή μετά από έκθεση στο φως του ήλιου.

Άλλα πρώιμα σημάδια του λύκου που μπορεί να επηρεάζουν το δέρμα περιλαμβάνουν:

• Πρησμένα βλέφαρα
• Οίδημα γύρω από το ένα ή και τα δύο μάτια
• Δέρμα που ξεφλουδίζει οπουδήποτε στο σώμα
• Αποχρωματισμό του δέρματος
• Πληγές στο σώμα
• Εξάνθημα στο δέρμα λόγω έκθεσης στον ήλιο

Επίσης, μπορεί κάποιος να παρατηρεί αποχρωματισμό στα δάχτυλα.

4. Φλεγμονή των νεφρών

Οι άνθρωποι με λύκο μπορεί να εμφανίσουν φλεγμονή των νεφρών που ονομάζεται νεφρίτιδα. Η φλεγμονή δυσκολεύει τους νεφρούς να φιλτράρουν τις τοξίνες από το  αίμα.

Η νεφρίτιδα λόγου του λύκου, επηρεάζει ανθρώπους 20-40 ετών και ξεκινά μέσα στα 5 χρόνια από την εμφάνιση των αρχικών συμπτωμάτων του λύκου. Ωστόσο, επηρεάζει και τα παιδιά και κάποιες φορές είναι αρκετά σοβαρή.

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Οίδημα στα κάτω άκρα και στα πόδια
• Υψηλή αρτηριακή πίεση
• Αίμα στα ούρα
• Σκουρόχρωμα ούρα
• Συχνή ούρηση
• Πόνο στα πλευρά

Είναι σημαντικό οι άνθρωποι με λύκο να ελέγχουν συχνά τη λειτουργία των νεφρών τους. Όταν η νεφρίτιδα παραμένει χωρίς θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε νεφρική νόσο τελικού σταδίου.

5. Κόπωση

Περίπου το 90% των ασθενών με λύκο νιώθουν κόπωση. Αν και ο απογευματινός ύπνος μπορεί να τους ξεκουράζει, ο υπερβολικός ύπνος στη διάρκεια της ημέρας μπορεί να προκαλεί αϋπνία τη νύχτα.

Αν η κόπωση παρεμβαίνει στην καθημερινότητα είναι ανάγκη οι ασθενείς να μιλούν με το γιατρό τους.

6. Πνευμονολογικά θέματα

Ο λύκος μπορεί να προκαλεί πλευρίτιδα, η οποία είναι φλεγμονή του υπεζωκότα. Αυτός είναι ο ιστός που προστατεύει τους πνεύμονες.

Το πιο συχνό σύμπτωμα είναι ο σοβαρός, έντονος πόνος στο στήθος όταν ο ασθενής:

• Αναπνέει
• Γελάει
• Βήχει
• Φτερνίζεται

7. Πόνος και οίδημα στις αρθρώσεις

Η φλεγμονή μπορεί να προκαλεί πόνο, δυσκαμψία και οίδημα στις αρθρώσεις, ειδικά το πρωί. Μπορεί τα συμπτώματα να είναι ήπια αρχικά και σταδιακά να γίνονται πιο έντονα.

Αυτά τα συμπτώματα μπορεί να προκαλούν:

• Αρθρίτιδα
• Τενοντίτιδα
• Χαλάρωση τένοντα
• Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Όπως και με τα άλλα συμπτώματα του λύκου, τα προβλήματα στις αρθρώσεις εμφανίζουν εξάρσεις και υφέσεις.

8. Γαστρεντερικά προβλήματα

Κάποιοι άνθρωποι με λύκο συχνά νιώθουν καούρα, παλινδρόμηση ή άλλα γαστρεντερικά προβλήματα.

Κάποιοι τρόποι για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης και της καούρας περιλαμβάνουν:

• Αντιόξινα
• Μικρά και συχνά γεύματα
• Αποφυγή όξινων ποτών, όπως ο καφές

9. Προβλήματα του θυρεοειδή

Οι άνθρωποι με λύκο έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν παθήσεις του θυρεοειδή.

Ο θυρεοειδής παίζει κύριο ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού. Όταν ο θυρεοειδής δεν λειτουργεί σωστά αυτό επηρεάζει και άλλα όργανα όπως ο εγκέφαλος και η καρδιά, και μπορεί να προκαλεί συμπτώματα όπως:

• Αύξηση ή απώλεια βάρους
• Ξηροδερμία
• Κακή διάθεση

Ο υποθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση στην οποία ο θυρεοειδής είναι υποδραστήριος, ενώ ο υπερθυρεοειδισμός είναι μια κατάσταση που προκαλείται από τον υπερδραστήριο θυρεοειδή.

10. Ξηροστομία, ξηροφθαλμία

Η ξηροστομία και η ξηροφθαλμία είναι πρώιμα σημάδια του λύκου. Κάποιοι άνθρωποι με λύκο αναπτύσσουν σύνδρομο Sjögren, το οποίο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα. Αυτή η κατάσταση οδηγεί στη δυσλειτουργία των αδένων που είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή των δακρύων και του σάλιου, και τα λεμφοκύτταρα συσσωρεύονται στους αδένες.

Σε κάποιες περιπτώσεις ο λύκος και το σύνδρομο Sjögren μπορεί επίσης να προκαλούν κολπική ξηρότητα.

Άλλα συμπτώματα

Άλλα συμπτώματα του λύκου περιλαμβάνουν:

• Έλκη στο στόμα
• Διογκωμένοι λεμφαδένες
• Μυϊκοί πόνοι
• Πόνο στο στήθος
• Οστεοπόρωση
• Κατάθλιψη
• Αναιμία
• Ζαλάδα
• Επιληψία

Ποιοι κινδυνεύουν - τι πυροδοτεί εξάρσεις

Ο λύκος εμφανίζεται συχνότερα σε γυναίκες 15–44 ετών, με ορμονικούς, γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες να αυξάνουν τον κίνδυνο. Επιβαρυντικοί παράγοντες είναι τυχόν οικογενειακό ιστορικό αυτοάνοσων και διακυμάνσεις οιστρογόνων (εφηβεία, εγκυμοσύνη) σχετίζονται με υψηλότεραες πιθανότητες εμφάνισης.

Οι εξάρσεις πυροδοτούνται συνήθως από διάφορα ερεθίσματα, όπως την έντονη έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία UV  (ήλιος), λοιμώξεις, σωματικό ή ψυχολογικό στρες, διακοπή ή κακή συμμόρφωση στη θεραπεία, ορισμένα φάρμακα, κάπνισμα και ανεπαρκής ύπνος.

Η πρόληψη στοχεύει στην προστασία από τον ήλιο, έγκαιρη αντιμετώπιση λοιμώξεων, διαχείριση του στρες, τη σταθερή λήψη της φαρμακευτικής αγωγής και τακτική παρακολούθηση των δεικτών φλεγμονής και νεφρικής λειτουργίας.

Ποιες είναι οι αιτίες του λύκου;

Η αιτία του λύκου είναι πολύπλοκη και περιλαμβάνει γενετικούς, περιβαλλοντικούς και ορμονικούς παράγοντες που οδηγούν σε μη φυσιολογική ανοσολογική αντίδραση. Στο λύκο, το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα που στοχεύουν στο ίδιο το σώμα (αυτοαντισώματα), με αποτέλεσμα την εμφάνιση φλεγμονής.

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του λύκου είναι η παρουσία αυτοαντισωμάτων. Αυτή η ανοσολογική απορύθμιση συμβάλλει στις αιματολογικές ανωμαλίες όπως η λευκοπενία (χαμηλός αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων), η λεμφοπενία (χαμηλός αριθμός λεμφοκυττάρων), η θρομβοκυτταροπενία (χαμηλός αριθμός αιμοπεταλίων), και η αιμολυτική αναιμία. Αυτές οι εκδηλώσεις αυξάνουν τον κίνδυνο για λοιμώξεις και αιματολογικές επιπλοκές και μπορεί να είναι δείκτες της νόσου.

Θεραπεία του λύκου

Η διαχείριση του λύκου εξαρτάται από την σοβαρότητα των συμπτωμάτων. Τα ήπια συμπτώματα αντιμετωπίζονται με ανθελονοσιακά φάρμακα όπως η υδροξυχλωροκίνη και οι χαμηλές δόσεις των κορτικοστεροειδών. Τα πιο σοβαρά συμπτώματα απαιτούν ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες όπως οι υψηλές δόσεις γλυκοκορτικοειδών, κυκλοφωσφαμίδης ή βιολογικών παραγόντων. Η θεραπεία στοχεύει στον έλεγχο της φλεγμονής, στην αποτροπή των εξάρσεων και στην ελαχιστοποίηση της βλάβης στα όργανα. Επειδή ο λύκος επηρεάζει κάθε άνθρωπο διαφορετικά, η θεραπεία είναι εξατομικευμένη.

Ψυχολογία και λύκος

Η ψυχολογική διάσταση διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην πορεία του λύκου, επηρεάζοντας τόσο τη δραστηριότητα της νόσου όσο και την ποιότητα ζωής. Η χρόνια φλεγμονή, ο πόνος, η κόπωση και το απρόβλεπτο των εξάρσεων μπορούν να αυξήσουν το άγχος και τα καταθλιπτικά συμπτώματα, τα οποία με τη σειρά τους ενισχύουν τον αντιληπτό πόνο, βλάπτουν τον ύπνο, μειώνουν τη συμμόρφωση στη θεραπεία και μπορεί να επιδεινώσουν τη συστηματική φλεγμονή μέσω νευροενδοκρινικών και ανοσολογικών μηχανισμών που σχετίζονται με το στρες.

Τεχνικές αντιμετώπισης του άγχους και του στρες, η ψυχοθεραπεία και η ενσυνειδητότητα μπορούν να βελτιώσουν την αντιμετώπιση, την κόπωση, τη διάθεση και γενικά τα αποτελέσματα της θεραπείας, ενώ η ψυχοεκπαίδευση βοηθά στην έγκαιρη αναγνώριση των εξάρσεων.

Συμπληρωματικές - εναλλακτικές θεραπείες (CAM)

Στις μέρες μας υπάρχουν διαθέσιμες και συμπληρωματικές προσεγγίσεις που μπορούν να προσφέρουν βοήθεια, όταν εφαρμόζονται από έναν εξειδικευμένο γιατρό.

Οι ολιστικές αυτές μέθοδοι (Complementary and Alternative Medicine, CAM) προσαρμόζονται στην μοναδική προσωπικότητα, το ιστορικό και τα συμπτώματα του κάθε ατόμου με σκοπό να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό, να μειώσουν το άγχος/στρες και να αυξήσουν την ψυχική ανθεκτικότητα του ατόμου.